Mục từ này cần được bình duyệt
Trái đất
Phiên bản vào lúc 16:09, ngày 16 tháng 11 năm 2021 của Marrella (Thảo luận | đóng góp)

Trái đấthành tinh thứ ba tính từ Mặt trời[1][2] và là thiên thể duy nhất nuôi dưỡng cũng như hỗ trợ sự sống được biết.[3][4] 29% bề mặt Trái đất là đất bao gồm các lục địa và các đảo.[5] 71% còn lại là nước trong đó chủ yếu là nước mặnđại dương (chiếm 97,5%) cùng phần nhỏ nước ngọt, tất cả cấu thành thủy quyển.[6] Hầu hết vùng cực của Trái đất bị che phủ bởi băngtuyết.[7] Trái đất có một lớp vỏ silicate mỏng bao gồm các mảng chuyển động,[8] phần trong còn hoạt động[9] với một lõi trong chủ yếu là sắt[10] rắn hoặc nóng chảy một phần,[11] một lõi ngoài lỏng[11] sinh từ trường[12] và một lớp phủ nằm giữa vỏ và lõi ngoài.[3]

Khí quyển Trái đất có thành phần chủ yếu là oxynitơ.[13][14] Các vùng nhiệt đới tiếp nhận nhiều năng lượng mặt trời hơn vùng cực[15] và năng lượng này được tái phân bổ bởi hoàn lưu khí quyển và đại dương. Các loại khí nhà kính cũng góp phần quan trọng trong việc điều chỉnh nhiệt độ bề mặt. Có nhiều yếu tố quyết định khí hậu khu vực như vĩ độ, độ cao, hay khoảng cách tới đại dương. Thời tiết khắc nghiệt như hạn hán, lũ lụt, nhiệt độ cực đoan xảy ra ở nhiều nơi và ảnh hưởng lớn đến sự sống.

Tham khảo

  1. Kusky 2014, tr. 129.
  2. Celâl Şengör, A.M. (tháng 9 năm 1991), "Our Home, the Planet Earth", Diogenes, 39 (155): 25–51, doi:10.1177/039219219103915505, S2CID 220785913
  3. a b Montagner, Jean-Paul (2011), "Earth's Structure, Global", trong Gupta, Harsh K. (bt.), Encyclopedia of Solid Earth Geophysics, Springer Netherlands, tr. 144–154, doi:10.1007/978-90-481-8702-7_13
  4. Van Hoolst, Tim; Noack, Lena; Rivoldini, Attilio (ngày 1 tháng 1 năm 2019), "Exoplanet interiors and habitability", Advances in Physics: X, 4 (1): 1630316, doi:10.1080/23746149.2019.1630316, S2CID 198417434
  5. Ikelle 2020, tr. 3.
  6. Ikelle 2020, tr. 7.
  7. (Thomas et al. 2008, tr. 1)
  8. Nawaz, Muhammad (ngày 13 tháng 11 năm 2019), "Introductory Chapter: Earth Crust - Origin, Structure, Composition and Evolution", trong Nawaz, Muhammad; Kundu, Sandeep Narayan; Sattar, Farha (bt.), Earth Crust, IntechOpen, doi:10.5772/intechopen.88100
  9. Liu, By Jin; Mao, Ho-Kwang (ngày 1 tháng 2 năm 2021), "Yi-Gang Xu: the Earth's deep interior holds the key to habitability", National Science Review, 8 (4), doi:10.1093/nsr/nwab018
  10. Condie 2015, tr. 139.
  11. a b Condie 2015, tr. 135.
  12. Condie 2015, tr. 141.
  13. Schlesinger, William H.; Bernhardt, Emily S. (2020), "The Atmosphere", Biogeochemistry, Elsevier, tr. 51–97, doi:10.1016/B978-0-12-814608-8.00003-7, PMC 7426726
  14. Ikelle 2020, tr. 4.
  15. (Thomas et al. 2008, tr. 2–4)

Sách