Sửa đổi Truyền thuyết Arthur/đang phát triển

Chú ý: Bạn chưa đăng nhập và địa chỉ IP của bạn sẽ hiển thị công khai khi lưu các sửa đổi.

Bạn có thể tham gia như người biên soạn chuyên nghiệp và lâu dài ở Bách khoa Toàn thư Việt Nam, bằng cách đăng ký và đăng nhập - IP của bạn sẽ không bị công khai và có thêm nhiều lợi ích khác.

Các sửa đổi có thể được lùi lại. Xin hãy kiểm tra phần so sánh bên dưới để xác nhận lại những gì bạn muốn làm, sau đó lưu thay đổi ở dưới để hoàn tất việc lùi lại sửa đổi.

Bản hiện tại Nội dung bạn nhập
Dòng 1: Dòng 1:
{{mới}}
+
'''Truyền thuyết Arthur''' là dụng ngữ mô tả các tài liệu thế tục xuất hiện ở trung kì [[trung đại]] chủ yếu xoay quanh hành trạng [[vua Arthur]] cùng nhiều nhân vật huyền huyễn khác.
'''Truyền thuyết Arthur''' ([[Anh văn]] : ''Arthurian legend'') là dụng ngữ mô tả các tài liệu thế tục xuất hiện ở trung kì [[trung đại]] chủ yếu xoay quanh hành trạng [[vua Arthur]] cùng nhiều nhân vật huyền huyễn khác.
 
[[Hình:Holy Grail tapestry The Failure of Sir Launcelot.jpg|nhỏ|phải|282px|[[Thiên sứ]] mặc khải [[Lancelot]] về [[Thánh Tước]].]]
 
 
==Lịch sử==
 
==Lịch sử==
Tác phẩm được coi là khởi thủy hệ thống truyền thuyết Arthur là [[sử thi]] ''[[Bài ca của người Sachsen]]'' (La chanson des Saisnes) của ngâm du thi nhân [[Jean Bodel]], lấy chất liệu từ những huyền thoại rải rác của người [[La Mã]], dân [[Moor]] và một số sự tích khác, bối cảnh là xứ [[Brittania]] và miền [[Brittany]] tương ứng [[quần đảo Anh]] và Đông Bắc [[Pháp]] ngày nay nhưng ở thời kì [[La Mã đế quốc]] vừa triệt thoái khỏi các vùng bao quanh [[Bắc Hải]], tức thế kỉ V hoặc sớm hơn chút<ref>voir Aimé Petit, ''L'anachronisme dans les romans antiques du XIIe'', Champion 2002.</ref>.
+
Tác phẩm được coi là khởi thủy hệ thống truyền thuyết Arthur là [[sử thi]] ''[[Bài ca của người Sachsen]]'' (La chanson des Saisnes) của ngâm du [[Jean Bodel]], lấy chất liệu từ những huyền thoại rải rác của người [[La Mã]], dân [[Moor]] và một số sự tích khác, bối cảnh là xứ [[Brittania]] và miền [[Brittany]] tương ứng [[quần đảo Anh]] và Đông Bắc [[Pháp]] ngày nay nhưng ở thời kì [[La Mã đế quốc]] vừa triệt thoái khỏi các vùng bao quanh [[Bắc Hải]], tức thế kỉ V hoặc sớm hơn chút.
  
Trong nhiều thế kỉ hậu kì [[trung đại]] cho tới những năm hậu [[Đệ nhị thế chiến]], các giới văn nghệ và khảo cổ diễn ra những cuộc tranh cãi quyết liệt về thực hư nhân vật [[vua Arthur]] cũng như những nhân vật vây quanh ngài. Thậm chí ngay từ trung kì [[trung đại]], giữa các quân vương [[Anh]] và [[Cymru]] đã xảy ra tranh chấp di sản [[vua Arthur]], gồm : Địa điểm được cho là đô thành [[Camelot]], nấm mồ chôn [[vua Arthur]] và phu nhân... hoặc từng diễn ra những cuộc giao chiến để chiếm trọn [[Thánh Tước]] và bảo kiếm [[Excalibur]], mặc dù tựu trung, những di vật ấy đều chưa được kiểm chứng rõ ràng<ref>Joseph Bédier, ''Les légendes épiques'', Champion, 1908-1913.</ref>.
+
Trong nhiều thế kỉ hậu kì [[trung đại]] cho tới những năm hậu [[Đệ nhị thế chiến]], các giới văn nghệ và khảo cổ diễn ra những cuộc tranh cãi quyết liệt về thực hư nhân vật [[vua Arthur]] cũng như những nhân vật vây quanh ngài. Thậm chí ngay từ trung kì [[trung đại]], giữa các quân vương [[Anh]] và [[Cymru]] đã xảy ra tranh chấp di sản [[vua Arthur]], gồm : Địa điểm được cho là đô thành [[Camelot]], nấm mồ chôn [[vua Arthur]] và phu nhân... hoặc từng diễn ra những cuộc giao chiến để chiếm trọn [[Thánh Tước]] và bảo kiếm [[Excalibur]], mặc dù tựu trung, những di vật ấy đều chưa được kiểm chứng rõ ràng<ref>{{cite journal |title=The Waste Land and Jessie Weston: A Reassessment |first=Leon |last=Surette |journal=Twentieth Century Literature |volume=34 |issue=2 |date=Summer 1988 |pages=223–244 }}</ref>.
===Nhân vật===
+
==Văn hóa==
Danh tính các nhân vật truyền thuyết Arthur vốn tồn tại cả ở dạng khẩu truyền và thành văn nên chưa có thống kê chính xác về số lượng cách gọi. Trong giới hạn [[Bách khoa Toàn thư Việt Nam]], chuẩn mực được tạm dùng là [[Anh ngữ]].
+
Truyền thuyết Arthur là thành tựu trọng yếu nhất của [[văn học Âu châu]] [[trung đại]], được coi là nền tảng kiến tạo bản sắc về [[phong hóa]] và [[ngôn ngữ]] tại nhiều [[quốc gia]].
;;'''Quân chủ sáng lập'''
+
==Hệ thống nhân vật==
{{div col|colwidth=12em}}
+
Danh tính các nhân vật truyền thuyết Arthur vốn tồn tại cả ở dạng khẩu truyền và thành văn nên chưa có thống kê chính xác về số lượng cách gọi. Trong giới hạn [[Bách khoa toàn thư Việt Nam]], chuẩn mực được tạm dùng là [[Anh ngữ]].
 +
===Quân chủ===
 
*[[Ambrosius Aurelianus]]
 
*[[Ambrosius Aurelianus]]
*[[Brutus xứ Troia|Brutus]]
+
*[[Brutus of Troy]]
 
*[[Cassivellaunus]]
 
*[[Cassivellaunus]]
 
*[[Cadwaladr]]
 
*[[Cadwaladr]]
Dòng 24: Dòng 23:
 
*[[Urien]]
 
*[[Urien]]
 
*[[Uther Pendragon]]
 
*[[Uther Pendragon]]
{{div col end}}
+
===Triều đình Camelot===
;;'''Triều đình Camelot'''
 
 
* [[Vua Arthur]]
 
* [[Vua Arthur]]
 
* [[Đoàn Trác huynh đệ]]
 
* [[Đoàn Trác huynh đệ]]
 
* [[Guinevere]] - phu nhân Arthur
 
* [[Guinevere]] - phu nhân Arthur
* [[Excalibur]] - bảo kiếm Arthur, còn gọi ''ca tụng kiếm''
+
* [[Excalibur]] - bảo kiếm Arthur, còn gọi ''thanh gươm hát''
 
* [[Uther Pendragon]] - cha Arthur
 
* [[Uther Pendragon]] - cha Arthur
 
* [[Mordred]] - con Arthur với chị ruột
 
* [[Mordred]] - con Arthur với chị ruột
 
* [[Avalon]] - nơi Arthur an nghỉ vĩnh hằng
 
* [[Avalon]] - nơi Arthur an nghỉ vĩnh hằng
;;'''Đoàn Trác huynh đệ'''
+
===Đoàn Trác huynh đệ===
Gồm tôn xưng Sir (tôn ông) và nguyên danh.
+
Gồm tôn xưng Sir (đức ông) và nguyên danh.
{{div col|colwidth=12em}}
 
 
* [[Agravain]]
 
* [[Agravain]]
 
* [[Bedivere]]
 
* [[Bedivere]]
Dòng 57: Dòng 54:
 
* [[Tristan]]
 
* [[Tristan]]
 
* [[Ywain]]
 
* [[Ywain]]
{{div col end}}
+
===Giang hồ===
;;'''Giang hồ'''
 
 
* [[Ector]]
 
* [[Ector]]
 
* [[Hồ trung yêu nữ]] - nữ thần hai lần ban [[Excalibur]] cho Arthur và một lần thu lại
 
* [[Hồ trung yêu nữ]] - nữ thần hai lần ban [[Excalibur]] cho Arthur và một lần thu lại
* Bà vương [[Mab]] - nữ thần thống lĩnh [[Linh vật giáo|cựu giáo]]
 
 
* [[Merlin]] - pháp sư kiêm thầy dạy học cho Arthur
 
* [[Merlin]] - pháp sư kiêm thầy dạy học cho Arthur
 
* [[Morgan Tiên Nữ]] - chị ruột kiêm tình nhân Arthur, có với Arthur đứa con [[Mordred]]
 
* [[Morgan Tiên Nữ]] - chị ruột kiêm tình nhân Arthur, có với Arthur đứa con [[Mordred]]
===Sự kiện===
+
==Xem thêm==
{{div col|colwidth=30em}}
+
* [[Anh quốc liệt vương sử]]
* Rợ Sachsen xâm lăng Brittania
+
* [[Văn học kị sĩ]]
* Khổng nhân giúp Merlin dựng Stonehenge
+
* [[Thập tự chinh]]
* Vortigern tiếm ngôi Constant
 
* Chiến tranh Uther Pendragon với Vortigern
 
* Thiếu niên Arthur rút thanh gươm trong đá
 
* Vua Arthur dựng đô thành Camelot và lập Đoàn Trác huynh đệ
 
* Vua Arthur lập vương hậu Guinevere
 
* Vua Arthur bị chị ruột Morgan quyến rũ sinh ra Mordred
 
* Sứ mạng săn lùng Thánh Tước
 
* Galahad và Percival tìm được Thánh Tước
 
* Guinevere tư thông Lancelot
 
* Trận Camlann
 
* Cái chết vua Arthur
 
* Triều đình Camelot suy vong
 
{{div col end}}
 
==Văn hóa==
 
Truyền thuyết Arthur là thành tựu trọng yếu của [[văn học Âu châu]] [[trung đại]], được coi như nền tảng kiến tạo bản sắc [[phong hóa]] và [[ngôn ngữ]] nhiều [[quốc gia]] [[Âu châu]] [[cận đại]]<ref>voir [[Wace]], [https://books.google.fr/books?id=e6oZAAAAYAAJ&printsec=frontcover&dq=brut+wace&hl=fr&ei=ZwDdTZyuI4q88gOi760F&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CCsQ6AEwAA#v=onepage&q&f=false ''Roman de Brut''].</ref>.
 
 
==Tham khảo==
 
==Tham khảo==
* [[Anh quốc liệt vương sử]]
+
<references/>
* [[Tristan và Iseult]]
 
==Liên kết==
 
{{reflist|4}}
 
 
===Tài liệu===
 
===Tài liệu===
* {{cite book |first=Derek |last=Pearsall |title=Arthurian Romance: a short introduction |publisher=Blackwell |location=Oxford |date=2005 |ref=harv }}
+
* {{cite book |first=Derek |last=Pearsall |title=Arthurian Romance: a short introduction |publisher=Blackwell |location=Oxford |date=2005 |ref=harv }} {{ISBN|9780631233206}}
* {{cite book |first=D.H. |last=Green |title=The Beginnings of Medieval Romance: Fact and fiction, 1150–1220 |publisher=Cambridge University Press |location=Cambridge |date=2005 |ref=harv }}
+
* {{cite book |first=D.H. |last=Green |title=The Beginnings of Medieval Romance: Fact and fiction, 1150–1220 |publisher=Cambridge University Press |location=Cambridge |date=2005 |ref=harv }} {{ISBN|9780521049566}}
* {{cite book |editor-first=Carol |editor-last=Dover |title=A Companion to the Lancelot-Grail Cycle |publisher=Boydell & Brewer |date=2005 |ref=harv }}
+
* {{cite book |editor-first=Carol |editor-last=Dover |title=A Companion to the Lancelot-Grail Cycle |publisher=Boydell & Brewer |date=2005 |ref=harv }} {{ISBN|9781843842453}}
 
===Tư liệu===
 
===Tư liệu===
 
*[http://www.lib.rochester.edu/camelot/AUTHMENU.htm The Camelot Project] contains a large selection of Arthurian etexts from the sixth to the early 20th centuries
 
*[http://www.lib.rochester.edu/camelot/AUTHMENU.htm The Camelot Project] contains a large selection of Arthurian etexts from the sixth to the early 20th centuries

Lưu ý rằng tất cả các đóng góp của bạn tại Bách khoa Toàn thư Việt Nam sẽ được phát hành theo giấy phép Creative Commons Ghi công–Chia sẻ tương tự (xem thêm Bản quyền). Nếu bạn không muốn những gì mình viết ra sẽ có thể được bình duyệt và có thể bị sửa đổi, và không sẵn lòng cho phép phát hành lại, xin đừng nhấn nút “Lưu trang”. Đảm bảo rằng chính bạn là tác giả của những gì mình viết ra, hoặc chép nó từ một nguồn thuộc phạm vi công cộng hoặc tự do tương đương. ĐỪNG ĐĂNG NỘI DUNG CÓ BẢN QUYỀN MÀ CHƯA XIN PHÉP!

Hủy bỏ Trợ giúp sửa đổi (mở cửa sổ mới)