Viêm gan A
Vàng da và mắt ở một bệnh nhân viêm gan A.
Chuyên khoa	Bệnh truyền nhiễm, khoa tiêu hóa.
Triệu chứng	Sốt, mệt mỏi, khó chịu, chán ăn, đau bụng, buồn nôn, nôn mửa, vàng da và mắt.
Biến chứng	Suy gan cấp tính.
Nguyên nhân	Virus viêm gan A.
Chẩn đoán	Xét nghiệm huyết thanh.
Phòng ngừa	Vắc-xin, giữ gìn vệ sinh.
Điều trị	Không cần, chăm sóc hỗ trợ, cấy ghép gan (nếu suy gan).
Số người mắc	>100 triệu mỗi năm.
Số người chết	15.000–30.000 mỗi năm.

Viêm gan A là bệnh truyền nhiễm ảnh hưởng đến gan do virus viêm gan A (HAV) gây ra. Triệu chứng của bệnh là đa dạng, từ không có đến nhẹ hay một số trường hợp là nặng, phổ biến gồm sốt, mệt mỏi, khó chịu, chán ăn, đau bụng, buồn nôn, nôn mửa, vàng da và mắt. Tổng quan, triệu chứng là nghiêm trọng hơn ở người già và người có hệ miễn dịch yếu, trong khi phần đông trẻ em dưới 6 tuổi thì bị nhẹ. Thời gian ủ bệnh trung bình là 4 tuần và triệu chứng thường kéo dài vài tuần đến vài tháng. Người đang mang những dạng bệnh gan mạn tính như viêm gan B hay C nếu nhiễm HAV có nguy cơ dẫn đến viêm gan tối cấp tiềm năng tử vong. Khác với viêm gan B và C, viêm gan A không có thể mạn tính và không dẫn đến xơ gan.

Viêm gan A lây chủ yếu qua đường phân-miệng, trực tiếp hoặc gián tiếp qua việc ăn thực phẩm hay uống nước có lẫn phân nhiễm mầm bệnh. Bởi vậy, bệnh này rất phổ biến ở những địa bàn thu nhập thấp và kém phát triển vốn có điều kiện vệ sinh và nhân khẩu xã hội nghèo nàn; như châu Phi, Nam Mỹ, Trung Đông, Ấn Độ. Con đường lây khác là quan hệ tình dục (nhất là miệng-hậu môn), đường máu với các hành vi như tiêm chích ma túy, truyền máu. Ở các nước phát triển, viêm gan A không phổ biến nhưng tồn tại những nhóm nguy cơ cao gồm lữ khách quốc tế (người đi đến những nơi bệnh đặc hữu), đồng tính nam, người vô gia cư, người nghiện ma túy. Trẻ em dễ là đối tượng khiến bệnh lây lan do kỹ năng vệ sinh kém, thường không có triệu chứng nên không được để ý, và ít được chủng ngừa ở những nước mà bệnh không thường gặp.

Viêm gan A có biểu hiện lâm sàng không thể phân biệt với những dạng viêm gan do virus khác nên chẩn đoán dựa vào xét nghiệm huyết thanh tìm kháng thể IgM kháng HAV. Tiêm chủng là biện pháp quan trọng nhất để phòng bệnh. Mọi trẻ em một tuổi và những người nguy cơ cao được khuyến cáo sử dụng vắc-xin. Globulin miễn dịch đôi khi được dùng cho đối tượng như người bị suy giảm miễn dịch hay bệnh gan mạn tính. Cải thiện điều kiện vệ sinh, giữ gìn vệ sinh như thường xuyên rửa tay cũng giúp phòng bệnh hiệu quả. Viêm gan A không cần phải điều trị đặc hiệu do bệnh sẽ tự khỏi và người mắc sẽ hình thành kháng thể ngăn ngừa tái nhiễm. Điều trị nếu có nhằm làm giảm triệu chứng hoặc trong trường hợp biến chứng suy gan.

Trên thế giới mỗi năm ước tính có hơn 100 triệu người mắc viêm gan A và 15.000 đến 30.000 người tử vong vì căn bệnh. Gánh nặng bệnh tập trung ở các nước thu nhập vừa và thấp. Ở những nước này, hầu hết trường hợp mắc bệnh là vào thời thơ ấu, không triệu chứng dẫn đến một tỷ lệ cao người trưởng thành miễn dịch. Trái ngược ở những nơi có điều kiện vệ sinh, kinh tế, xã hội tốt hơn, con người ít bị bệnh lúc bé nên không đạt được trạng thái miễn dịch, từ đó tiềm ẩn nguy cơ mắc bệnh khi lớn có triệu chứng, nghiêm trọng hơn. Sự chuyển đổi về mặt dịch tễ từ mức độ đặc hữu cao xuống vừa đã được quan sát ở nhiều nước, phản ánh những tiến bộ về vệ sinh, kinh tế, xã hội song mặt trái là tỷ lệ miễn dịch cộng đồng giảm và số người rủi ro nhiễm bệnh gia tăng.