Triều Nguyễn/đang phát triển

Triều Nguyễn (Hán văn : 阮朝) là triều đại An Nam tồn tại giai đoạn 1802 - 1945.

Lịch sử

Triều Nguyễn được thành lập ngày 01 tháng 06 năm 1802 với sự kiện chúa Nguyễn Phước Ánh xưng đế và định niên hiệu Gia Long, sau khi biết chắc triều Tây Sơn chỉ còn là nhúm tàn quân cố thủ thành Đông Kinh. Hoàng đế Gia Long vốn thuộc tộc Nguyễn Phước có vị trí như quân chủ một nước ở phía Nam sông Gianh từ thế kỉ XVII.

Trong thời gian rất ngắn thời hoàng đế Nguyễn Thánh Tổ, triều Nguyễn đã kiến tạo Đại Nam đế quốc hùng cường, bành trướng lĩnh thổ lớn nhất lịch sử Việt Nam. Đây cũng là triều đại tích cực chấn hưng Nho giáo và quốc học, có sự bảo trợ xứng đáng cho ngành ấn loát cổ văn, đồng thời đẩy nhanh tiến trình Âu hóa và tiếp thu cái tân tiến của thế giới. Nên cho dù sau đó bị Đế quốc Thực dân Pháp khuất phục bằng võ lực, triều đại vẫn sinh tồn.

Tờ chiếu thoái vị 30 tháng 08 năm 1945 được coi như kết thúc triều Nguyễn hoặc toàn bộ nền quân chủ An Nam.

Lịch đại quân chủ

Chân dung	Miếu hiệu	Thụy hiệu	Niên hiệu	Thời gian	Danh húy	An táng
	Thế Tổ	Khai-thiên Hoằng-đạo Lập-kỉ Thùy-thống Thần-văn Thánh-võ Tuấn-đức Long-công Chí-nhơn Đại-hiếu Cao hoàng-đế	Gia Long	1802-20	Nguyễn Phúc Chủng Nguyễn Phúc Noãn Nguyễn Phúc Ánh	Thiên Thọ lăng
	Thánh Tổ	Thể-thiên Xương-vận Chí-hiếu Thuần-đức Văn-võ Minh-đoán Sáng-thuật Đại-thành Hậu-trạch Phong-công Nhơn hoàng-đế	Minh Mệnh	1820-41	Nguyễn Phúc Đởm	Hiếu lăng
·	Hiến Tổ	Thiệu-thiên Long-vận Chí-thiện Thuần-hiếu Khoan-minh Duệ-đoán Văn-trị Võ-công Thánh-triết Chương hoàng-đế	Thiệu Trị	1841-7	Nguyễn Phúc Dung	Xương lăng
	Dực Tôn	Thế-thiên Hanh-vận Chí-thành Đạt-hiếu Thể-kiện Đôn-nhơn Khiêm-cung Minh-lược Duệ-văn Anh hoàng-đế	Tự Đức	1847-83	Nguyễn Phúc Thì	Khiêm lăng
·	Cung Tôn	Khoan-nhơn Duệ-triết Tĩnh-minh Huệ hoàng-đế	Tự Đức	1883	·	An lăng
	Phế đế	Trang-cung Văn-lãng quận-vương	Hiệp Hòa	1883	Nguyễn Phúc Thăng	Trang Cung lăng
	Giản Tôn	Thiệu-đức Chí-hiếu Uyên-duệ Nghị hoàng-đế	Kiến Phúc	1883-4	Nguyễn Phúc Hạo	Bồi lăng
	·	·	Hàm Nghi	1884-5	Nguyễn Phước Minh	Nghĩa địa Thonac (Pháp)
	Cảnh Tôn	Phối-thiên Minh-vận Hiếu-đức Nhơn-võ Vĩ-công Hoằng-liệt Thông-triết Mẫn-huệ Thuần hoàng-đế	Đồng Khánh	1885-9	Nguyễn Phước Biện	Tư lăng
	·	Hoài Trạch công	Thành Thái	1889-1907	Nguyễn Phước Thiều	An lăng
	·	·	Duy Tân	1907-16	Nguyễn Phước Hoàng	An lăng
	Hoằng Tôn	Tự-thiên Gia-vận Thánh-minh Thần-trí Nhơn-hiếu Thành-kính Di-mô Thừa-liệt Tuyên hoàng-đế	Khải Định	1916-25	Nguyễn Phước Tuấn	Ứng lăng
	·	·	Bảo Đại	1926-45	Nguyễn Phước Thiển	Nghĩa địa Passy (Pháp)

Tham khảo

• Lịch sử Việt Nam

Liên kết

Tài liệu

• Tài liệu lưu trữ Hán Nôm, do Nha Kinh lược Bắc Kỳ biên soạn. Khối tài liệu này là một trong những nguồn sử liệu gốc có thể phục vụ cho việc nghiên cứu lịch sử về các mặt chính trị, kinh tế, an ninh trật tự, giao thông, tổ chức bộ máy nhà nước, văn hóa xã hội... thời kỳ phong kiến triều Nguyễn. Nó đang được lưu tại Trung tâm Lưu trữ Quốc gia I.

Tư liệu

• Lịch sử tóm tắt nhà Nguyễn
• Hình ảnh nhà Nguyễn thời xưa
• Nhà Nguyễn - lịch sử thăng trầm của một dòng họ, báo Tuổi trẻ: kỳ 1, kỳ 2, kỳ 3, kỳ 4, kỳ 5,kỳ 6, kỳ 7, kỳ cuối
• Nguyễn Quang Trung Tiến - Triều Nguyễn - cảm nhận đa chiều: kỳ 1, kỳ 2, kỳ 3
• Lần đầu tiên công bố bảo vật Hoàng cung và Ấn, kiếm vàng thời Nguyễn