Sửa đổi Phỗng
Chú ý: Bạn chưa đăng nhập và địa chỉ IP của bạn sẽ hiển thị công khai khi lưu các sửa đổi.
Bạn có thể tham gia như người biên soạn chuyên nghiệp và lâu dài ở Bách khoa Toàn thư Việt Nam, bằng cách đăng ký và đăng nhập - IP của bạn sẽ không bị công khai và có thêm nhiều lợi ích khác.
Các sửa đổi có thể được lùi lại. Xin hãy kiểm tra phần so sánh bên dưới để xác nhận lại những gì bạn muốn làm, sau đó lưu thay đổi ở dưới để hoàn tất việc lùi lại sửa đổi.
Bản hiện tại | Nội dung bạn nhập | ||
Dòng 3: | Dòng 3: | ||
[[Hình:雲齋叢話之俸.jpg|nhỏ|phải|282x|Tượng phỗng thời Lê ; nguyên văn dẫn từ ''[[Kiến văn tiểu lục]]'' và ''[[Khâm định Việt sử thông giám cương mục]]'' ([[Trần Quang Đức]] chú).]] | [[Hình:雲齋叢話之俸.jpg|nhỏ|phải|282x|Tượng phỗng thời Lê ; nguyên văn dẫn từ ''[[Kiến văn tiểu lục]]'' và ''[[Khâm định Việt sử thông giám cương mục]]'' ([[Trần Quang Đức]] chú).]] | ||
==Lịch sử== | ==Lịch sử== | ||
− | ''Phỗng''/''bổng'' (俸, 𪫊<ref>[[Huỳnh Tịnh Của|Huình Tịnh Của]], ''Đại-nam quấc-âm tự-vị'', [[Sài Gòn]], 1895.</ref>) minh diễn là những người được đền công nhờ việc đem | + | ''Phỗng''/''bổng'' (俸, 𪫊<ref>[[Huỳnh Tịnh Của|Huình Tịnh Của]], ''Đại-nam quấc-âm tự-vị'', [[Sài Gòn]], 1895.</ref>) minh diễn là những người được đền công nhờ việc đem sức khỏe ra hầu hạ bề trên. Tuy nhiên theo cổ sử, ''phỗng'' chủ yếu là các [[tù binh]] được quý tộc [[An Nam]] trưng dụng làm [[nô lệ]]. Cho nên, đặc trưng tượng phỗng là bụng phệ, dáng quỳ dâng [[nghi trượng]] hoặc [[đèn]]. |
Tục tạc tượng phỗng có lẽ xuất hiện sớm nhất thời [[Lê Thánh Tông|Hồng Đức]], ban sơ chỉ có trong hoàng miếu, sau lan ra đền thờ các võ quan. Từ thời [[Triều Mạc|Mạc]] và [[Lê trung hưng]] thì tràn lan trong mọi nhà có chút tài sản, tới mức triều đình phải nhiều lần hạ lệnh cấm. Từ [[triều Nguyễn]] về sau, tục này căn bản mai một, phần nhiều do triều đình đặt trung ương ở [[Huế]], phong hóa [[Bắc Bộ|Bắc Thành]] đôi phần sa sút. | Tục tạc tượng phỗng có lẽ xuất hiện sớm nhất thời [[Lê Thánh Tông|Hồng Đức]], ban sơ chỉ có trong hoàng miếu, sau lan ra đền thờ các võ quan. Từ thời [[Triều Mạc|Mạc]] và [[Lê trung hưng]] thì tràn lan trong mọi nhà có chút tài sản, tới mức triều đình phải nhiều lần hạ lệnh cấm. Từ [[triều Nguyễn]] về sau, tục này căn bản mai một, phần nhiều do triều đình đặt trung ương ở [[Huế]], phong hóa [[Bắc Bộ|Bắc Thành]] đôi phần sa sút. | ||
Dòng 16: | Dòng 16: | ||
==Văn hóa== | ==Văn hóa== | ||
Trong buổi dạy học ở nhà quan kinh lược [[Hoàng Cao Khải]], nhân thấy đôi phỗng đá ngoài vườn, thi sĩ [[Nguyễn Khuyến]] bèn tức cảnh làm hai bài ''Ông phỗng đá''. | Trong buổi dạy học ở nhà quan kinh lược [[Hoàng Cao Khải]], nhân thấy đôi phỗng đá ngoài vườn, thi sĩ [[Nguyễn Khuyến]] bèn tức cảnh làm hai bài ''Ông phỗng đá''. | ||
+ | ==Xem thêm== | ||
+ | * [[Thạch Ông Trọng]] | ||
==Tham khảo== | ==Tham khảo== | ||
− | |||
− | |||
{{reflist|4}} | {{reflist|4}} | ||
===Tài liệu=== | ===Tài liệu=== |