Sửa đổi Chiến tranh Lạnh
Chú ý: Bạn chưa đăng nhập và địa chỉ IP của bạn sẽ hiển thị công khai khi lưu các sửa đổi.
Bạn có thể tham gia như người biên soạn chuyên nghiệp và lâu dài ở Bách khoa Toàn thư Việt Nam, bằng cách đăng ký và đăng nhập - IP của bạn sẽ không bị công khai và có thêm nhiều lợi ích khác.
Các sửa đổi có thể được lùi lại. Xin hãy kiểm tra phần so sánh bên dưới để xác nhận lại những gì bạn muốn làm, sau đó lưu thay đổi ở dưới để hoàn tất việc lùi lại sửa đổi.
Bản hiện tại | Nội dung bạn nhập | ||
Dòng 1: | Dòng 1: | ||
<indicator name="mới">[[File:UnderCon icon.svg|40px|link={{TALKPAGENAME}}#Bình duyệt|alt=Mục từ này cần được bình duyệt|Mục từ này cần được bình duyệt]]</indicator> | <indicator name="mới">[[File:UnderCon icon.svg|40px|link={{TALKPAGENAME}}#Bình duyệt|alt=Mục từ này cần được bình duyệt|Mục từ này cần được bình duyệt]]</indicator> | ||
{{Infobox | {{Infobox | ||
− | | above = Chiến tranh Lạnh | + | |above = Chiến tranh Lạnh |
− | | abovestyle = background-color:#C3D6EF;font-size:110% | + | |abovestyle = background-color:#C3D6EF;font-size:110% |
− | | subheader = [[ | + | | subheader = 1947–1991<br>Một phần của [[Hậu Chiến tranh thế giới thứ Hai|kỷ nguyên hậu Thế chiến II]] |
| subheaderstyle = background-color:#DCDCDC | | subheaderstyle = background-color:#DCDCDC | ||
| image = [[File:NATO_vs._Warsaw_(1949-1990).png|300px]] | | image = [[File:NATO_vs._Warsaw_(1949-1990).png|300px]] | ||
[[File:Cold War alliances mid-1975.svg|300px]] | [[File:Cold War alliances mid-1975.svg|300px]] | ||
− | '''Trên:''' {{legend inline|#005ED0|[[NATO]]}} và {{legend inline|#E40000|[[ | + | |
− | '''Dưới:''' [[Thế giới thứ Ba]] thời Chiến tranh Lạnh, tháng 4 – tháng 8 năm 1975 | + | '''Trên:''' {{legend inline|#005ED0|[[NATO]]}} và {{legend inline|#E40000|[[khối Warszawa]]}} trong Chiến tranh Lạnh<br> |
− | {{legend|#3465A4|[[Thế giới thứ Nhất]]: [[Khối Tây]] | + | '''Dưới:''' [["Thế giới thứ Ba"]] thời Chiến tranh Lạnh, tháng 4 – tháng 8 năm 1975 |
− | {{legend|#D40000|[[Thế giới thứ Hai]]: [[Khối Đông]] | + | {{legend|#3465A4|[[Thế giới thứ Nhất]]: [[Khối Tây]] do [[Hoa Kỳ]], [[Nhật Bản]] và đồng minh cầm đầu}} |
− | {{legend|# | + | {{legend|#D40000|[[Thế giới thứ Hai]]: [[Khối Đông]] do [[Liên Xô]], [[Trung Quốc]] và đồng minh cầm đầu}} |
+ | {{legend|#73D216|[[Thế giới thứ Ba]]: Các nước [[quốc gia trung lập|trung lập]] và [[phong trào không liên kết|không liên kết]]}} | ||
+ | <hr style="background-color:#F8F9FA"/> | ||
+ | [[File:IvyMike2.jpg|300px]]<hr style="background-color:#F8F9FA"/>[[Đám mây hình nấm]] của vụ thử hạt nhân [[Ivy Mike]], 1952; một trong hơn một ngàn vụ thử tương tự mà Hoa Kỳ tiến hành giai đoạn 1945–1992 | ||
+ | <hr style="background-color:#F8F9FA"/> | ||
+ | [[File:KoreanWarRefugeeWithBaby.jpg|300px]]<hr style="background-color:#F8F9FA"/>Thiếu nữ Triều Tiên cõng em trai trên lưng mệt mỏi lê bước gần xe tăng [[M46 Patton]], Haengju, Hàn Quốc, 1951 | ||
+ | <hr style="background-color:#F8F9FA"/> | ||
+ | [[File:Berlin Wall 1961-11-20.jpg|300px]]<hr style="background-color:#F8F9FA"/>Công nhân [[Đông Đức]] xây dựng [[bức tường Berlin]], 1961 | ||
+ | <hr style="background-color:#F8F9FA"/> | ||
+ | [[File:P-2H Neptune over Soviet ship Oct 1962.jpg|300px]]<hr style="background-color:#F8F9FA"/> Máy bay của Hải quân Mỹ theo dõi tàu hàng Liên Xô trong [[khủng hoảng tên lửa Cuba]], 1962 | ||
+ | <hr style="background-color:#F8F9FA"/> | ||
+ | [[File:ASTP handshake - cropped.jpg|300px]]<hr style="background-color:#F8F9FA"/>Phi hành gia Hoa Kỳ [[Thomas P. Stafford]] (phải) bắt tay phi hành gia Liên Xô [[Alexei Leonov]] (trái) ngoài không gian, 1975 | ||
+ | <hr style="background-color:#F8F9FA"/> | ||
+ | [[File:USS Yorktown collision.jpg|300px]]<hr style="background-color:#F8F9FA"/>Tàu ''Bezzavetny'' của Liên Xô đâm vào tàu USS ''Yorktown'', 1988 | ||
+ | <hr style="background-color:#F8F9FA"/> | ||
+ | [[File:West and East Germans at the Brandenburg Gate in 1989.jpg|300px]]<hr style="background-color:#F8F9FA"/>Bức tường Berlin sụp đổ, 1989 | ||
+ | <hr style="background-color:#F8F9FA"/> | ||
+ | [[File:1991 coup attempt1.jpg|300px]]<hr style="background-color:#F8F9FA"/>Xe tăng tại [[Quảng trường Đỏ]] trong [[Đảo chính tháng 8]], 1991 | ||
}} | }} | ||
− | '''Chiến tranh Lạnh''' là thời kỳ căng thẳng [[địa chính trị]] giữa [[Liên Xô]] cùng đồng minh ([[Khối Đông]]) và [[Hoa Kỳ]] cùng đồng minh ( | + | '''Chiến tranh Lạnh''' là thời kỳ căng thẳng [[địa chính trị]] giữa [[Liên Xô]] cùng đồng minh ([[Khối Đông]]) và [[Hoa Kỳ]] cùng đồng minh (Khối Tây) sau [[Chiến tranh thế giới thứ Hai]]. Các nhà sử học không hoàn toàn thống nhất về thời điểm bắt đầu và kết thúc, nhưng nhìn chung giai đoạn này kéo dài từ lúc [[học thuyết Truman]] được thông báo (12 tháng 3 năm 1947) đến khi [[Liên Xô tan rã]] (26 tháng 12 năm 1991).<ref>Robert Service, ''The End of the Cold War: 1985-1991'' (Macmillan, 2015)</ref> Sở dĩ gọi là "lạnh" bởi không có giao tranh quy mô lớn trực tiếp giữa hai [[siêu cường]] mà mỗi bên chỉ hỗ trợ những cuộc xung đột địa bàn lớn gọi là [[chiến tranh ủy nhiệm]]. Căn nguyên của sự đối đầu là tham vọng giành được sức ảnh hưởng về ý thức hệ và địa chính trị trên toàn cầu của cả hai sau mối liên minh tạm thời cùng chiến thắng trước [[Đức Quốc xã]] vào năm 1945.<ref>{{Cite book|last=Sempa|first=Francis|url=https://books.google.com/books?id=Px4uDwAAQBAJ|title=Geopolitics: From the Cold War to the 21st Century|date=2017-07-12|publisher=Routledge|isbn=978-1-351-51768-3}}</ref> Bên cạnh phát triển vũ khí hạt nhân và triển khai quân sự thông thường, cuộc đấu vì thế thống trị còn được thể hiện qua những phương thức gián tiếp như [[chiến tranh tâm lý]], hoạt động tuyên truyền, tình báo, [[cấm vận]], ganh đua tại những sự kiện thể thao và cạnh tranh về công nghệ như [[Chạy đua Không gian]]. |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | + | == Tham khảo == | |
+ | {{reflist|20em}} |