Sửa đổi Bắc Hà/đang phát triển
Chú ý: Bạn chưa đăng nhập và địa chỉ IP của bạn sẽ hiển thị công khai khi lưu các sửa đổi.
Bạn có thể tham gia như người biên soạn chuyên nghiệp và lâu dài ở Bách khoa Toàn thư Việt Nam, bằng cách đăng ký và đăng nhập - IP của bạn sẽ không bị công khai và có thêm nhiều lợi ích khác.
Các sửa đổi có thể được lùi lại. Xin hãy kiểm tra phần so sánh bên dưới để xác nhận lại những gì bạn muốn làm, sau đó lưu thay đổi ở dưới để hoàn tất việc lùi lại sửa đổi.
| Bản hiện tại | Nội dung bạn nhập | ||
| Dòng 1: | Dòng 1: | ||
| − | + | '''Đàng Ngoài''' ([[Nôm]] : 唐外<ref>Albert Schroeder在巴黎出版的《大南歷代紀年 Đại Nam lịch đại ký niên Chronologie des souverains de l'Annam》第23頁：“Trịnh 鄭：Dits les seigneurs du Nord ou Chúa đàng ngoài 主唐外.”</ref>) là tục danh một cựu lĩnh thổ [[An Nam]] trung đại. | |
| − | |||
==Lịch sử== | ==Lịch sử== | ||
Địa danh '''Đàng Ngoài''' xuất hiện sớm nhất trong ''[[Dictionarium Annamiticum Lusitanum et Latinum]]'' (Tự điển An Nam - Bồ - Latin) đề cập dải duyên hải từ [[sông Gianh]] trở về nơi ngày nay là [[Bắc Bộ]], thuộc quyền coi quản của các [[chúa Trịnh]]<ref>李塔娜著，杜耀文、李亚舒译:《越南阮氏王朝社会经济史》，文津出版社，2000年，英文版序言第5頁。</ref>. Các [[chúa Trịnh]] chỉ xưng ''Thượng phụ'', khi coi chính sự ngồi bên tả [[Triều Lê trung hưng|Lê hoàng]] ; nhưng vua Lê chỉ làm vì, thực quyền nằm ở chính phủ (phủ chúa Trịnh). Thể chế này được gọi ''nhất quốc lưỡng đầu'', có tham chiếu thời Đông Châu. Ngoại nhân thường gọi khu vực này là '''Bắc Hà xứ''' hoặc '''vương quốc Đông Kinh''', nhưng trong các văn kiện ngoại giao, vua Lê chúa Trịnh vẫn xưng '''An Nam quốc''', thể hiện sự chí tôn chính thống từ lâu đời. | Địa danh '''Đàng Ngoài''' xuất hiện sớm nhất trong ''[[Dictionarium Annamiticum Lusitanum et Latinum]]'' (Tự điển An Nam - Bồ - Latin) đề cập dải duyên hải từ [[sông Gianh]] trở về nơi ngày nay là [[Bắc Bộ]], thuộc quyền coi quản của các [[chúa Trịnh]]<ref>李塔娜著，杜耀文、李亚舒译:《越南阮氏王朝社会经济史》，文津出版社，2000年，英文版序言第5頁。</ref>. Các [[chúa Trịnh]] chỉ xưng ''Thượng phụ'', khi coi chính sự ngồi bên tả [[Triều Lê trung hưng|Lê hoàng]] ; nhưng vua Lê chỉ làm vì, thực quyền nằm ở chính phủ (phủ chúa Trịnh). Thể chế này được gọi ''nhất quốc lưỡng đầu'', có tham chiếu thời Đông Châu. Ngoại nhân thường gọi khu vực này là '''Bắc Hà xứ''' hoặc '''vương quốc Đông Kinh''', nhưng trong các văn kiện ngoại giao, vua Lê chúa Trịnh vẫn xưng '''An Nam quốc''', thể hiện sự chí tôn chính thống từ lâu đời. | ||
| Dòng 6: | Dòng 5: | ||
Kể từ đầu thế kỉ XVII, giữa hai bờ [[sông Gianh]] chỉ có giao thương, không ràng buộc về tuế cống nữa. Sang thế kỉ XVIII, khi Võ vương [[Nguyễn Phước Khoát]] bắt đầu cải biến phong hóa, dần khiến phía Nam [[sông Gianh]] thành xứ tự chủ, trong dân gian đổi gọi Đàng Ngoài là '''Nam quốc''' để đối lập '''Tây quốc''' là Đàng Trong. | Kể từ đầu thế kỉ XVII, giữa hai bờ [[sông Gianh]] chỉ có giao thương, không ràng buộc về tuế cống nữa. Sang thế kỉ XVIII, khi Võ vương [[Nguyễn Phước Khoát]] bắt đầu cải biến phong hóa, dần khiến phía Nam [[sông Gianh]] thành xứ tự chủ, trong dân gian đổi gọi Đàng Ngoài là '''Nam quốc''' để đối lập '''Tây quốc''' là Đàng Trong. | ||
| − | Đàng Ngoài căn bản giữ tình trạng tự chủ tới [[triều Tây Sơn]], sang đến [[triều Nguyễn]] thì hoàn toàn hợp nhất với [[Đàng Trong]]. | + | Đàng Ngoài căn bản giữ tình trạng tự chủ tới [[triều Tây Sơn]], sang đến [[triều Nguyễn]] thì hoàn toàn hợp nhất với [[Đàng Trong]]. |
| − | [[ | + | ==Xem thêm== |
| + | * [[Đàng Trong]] | ||
==Tham khảo== | ==Tham khảo== | ||
| − | + | {{reflist|4}} | |
| − | |||
| − | {{ | ||
* [[Alexandre de Rhodes]], ''Lịch sử vương quốc Đông Kinh'' (Hồng Nhuệ Nguyễn Khắc Xuyên dịch), Công ty Sách Dân Trí xuất bản, [[Hà Nội]], 2016. | * [[Alexandre de Rhodes]], ''Lịch sử vương quốc Đông Kinh'' (Hồng Nhuệ Nguyễn Khắc Xuyên dịch), Công ty Sách Dân Trí xuất bản, [[Hà Nội]], 2016. | ||
* Viện Sử học (2007), ''Lịch sử Việt Nam, tập 4'', Nhà xuất bản Khoa học xã hội | * Viện Sử học (2007), ''Lịch sử Việt Nam, tập 4'', Nhà xuất bản Khoa học xã hội | ||
| − | [[Thể loại:Triều | + | [[Thể loại:Triều Lê trung hưng]] |
| − | |||