Khác biệt giữa các bản “Sarcoma Kaposi”
| Dòng 7: | Dòng 7: | ||
| field = [[Ung thư học]] | | field = [[Ung thư học]] | ||
}} | }} | ||
| − | '''Sarcoma/Sacôm Kaposi''' ('''KS''') là rối loạn tăng sinh mạch có căn nguyên do virus và bệnh sinh đa yếu tố xoay quanh loạn chức năng hệ miễn dịch.<ref name="Ruocco"/> Căn bệnh mang tên bác sĩ [[Moritz Kaposi]], người đã mô tả nó lần đầu vào năm 1872 ở một vài người đàn ông châu Âu lớn tuổi.<ref name="Rusu-Zota"/> Hiện có bốn biến thể KS được công nhận, loại Kaposi nhận diện ban đầu là KS cổ điển hay lẻ tẻ chủ yếu thấy ở người già gốc Địa Trung Hải hoặc Do Thái.<ref name="Cesarman"/> Ở Châu Phi tồn tại dạng KS đặc hữu biểu hiện [[bệnh hạch bạch huyết]] ở trẻ em.<ref name="Rusu-Zota"/> Một dạng khác xảy ra với người bị suy giảm miễn dịch do điều trị như người nhận ghép tạng.<ref name="Cesarman"/> KS trở thành tâm điểm chú ý của dư luận khi nó được báo cáo tác động những người đồng tính nam ở Hoa Kỳ vào năm 1981.<ref name="Cesarman"/> | + | '''Sarcoma/Sacôm Kaposi''' ('''KS''') là rối loạn tăng sinh mạch có căn nguyên do virus và bệnh sinh đa yếu tố xoay quanh loạn chức năng hệ miễn dịch.<ref name="Ruocco"/> Căn bệnh mang tên bác sĩ [[Moritz Kaposi]], người đã mô tả nó lần đầu vào năm 1872 ở một vài người đàn ông châu Âu lớn tuổi.<ref name="Rusu-Zota"/> Hiện có bốn biến thể KS được công nhận, loại Kaposi nhận diện ban đầu là KS cổ điển hay lẻ tẻ chủ yếu thấy ở người già gốc Địa Trung Hải hoặc Do Thái.<ref name="Cesarman"/> Ở Châu Phi tồn tại dạng KS đặc hữu biểu hiện [[bệnh hạch bạch huyết]] ở trẻ em.<ref name="Rusu-Zota"/> Một dạng khác xảy ra với người bị suy giảm miễn dịch do điều trị như người nhận ghép tạng.<ref name="Cesarman"/> KS trở thành tâm điểm chú ý của dư luận khi nó được báo cáo tác động những người đồng tính nam ở Hoa Kỳ vào năm 1981.<ref name="Cesarman"/> Sự xuất hiện của biến thể KS mới này là một trong những điềm báo về đại dịch AIDS và về sau nó được gọi là KS liên hệ AIDS hay KS dịch.<ref name="Gonçalves"/> |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
{{clear}} | {{clear}} | ||
| Dòng 19: | Dòng 16: | ||
<ref name="Cesarman">{{cite journal | last1 = Cesarman | first1 = Ethel | last2 = Damania | first2 = Blossom | last3 = Krown | first3 = Susan E. | last4 = Martin | first4 = Jeffrey | last5 = Bower | first5 = Mark | last6 = Whitby | first6 = Denise | title = Kaposi sarcoma | journal = Nature Reviews Disease Primers | publisher = Springer Science and Business Media LLC | date = 31 January 2019 | volume = 5 | issue = 1 | doi = 10.1038/s41572-019-0060-9 | pmid = 30705286 | pmc = 6685213 | s2cid = 5299997 | doi-access = free}}</ref> | <ref name="Cesarman">{{cite journal | last1 = Cesarman | first1 = Ethel | last2 = Damania | first2 = Blossom | last3 = Krown | first3 = Susan E. | last4 = Martin | first4 = Jeffrey | last5 = Bower | first5 = Mark | last6 = Whitby | first6 = Denise | title = Kaposi sarcoma | journal = Nature Reviews Disease Primers | publisher = Springer Science and Business Media LLC | date = 31 January 2019 | volume = 5 | issue = 1 | doi = 10.1038/s41572-019-0060-9 | pmid = 30705286 | pmc = 6685213 | s2cid = 5299997 | doi-access = free}}</ref> | ||
| − | + | <ref name="Gonçalves">{{cite journal | last1 = Gonçalves | first1 = Priscila H. | last2 = Uldrick | first2 = Thomas S. | last3 = Yarchoan | first3 = Robert | title = HIV-associated Kaposi sarcoma and related diseases | journal = AIDS | publisher = Ovid Technologies (Wolters Kluwer Health) | date = 10 September 2017 | volume = 31 | issue = 14 | pages = 1903–1916 | doi = 10.1097/QAD.0000000000001567 | pmid = 28609402 | pmc = 6310482 | s2cid = 13677515 | doi-access = free}}</ref> | |
<ref name="Ruocco">{{cite journal | last1 = Ruocco | first1 = Eleonora | last2 = Ruocco | first2 = Vincenzo | last3 = Tornesello | first3 = Maria Lina | last4 = Gambardella | first4 = Alessio | last5 = Wolf | first5 = Ronni | last6 = Buonaguro | first6 = Franco M. | title = Kaposi’s sarcoma: Etiology and pathogenesis, inducing factors, causal associations, and treatments: Facts and controversies | journal = Clinics in Dermatology | publisher = Elsevier BV | date = July 2013 | volume = 31 | issue = 4 | pages = 413–422 | doi = 10.1016/j.clindermatol.2013.01.008 | pmid = 23806158 | pmc = 7173141 | s2cid = 20111482 | doi-access = free}}</ref> | <ref name="Ruocco">{{cite journal | last1 = Ruocco | first1 = Eleonora | last2 = Ruocco | first2 = Vincenzo | last3 = Tornesello | first3 = Maria Lina | last4 = Gambardella | first4 = Alessio | last5 = Wolf | first5 = Ronni | last6 = Buonaguro | first6 = Franco M. | title = Kaposi’s sarcoma: Etiology and pathogenesis, inducing factors, causal associations, and treatments: Facts and controversies | journal = Clinics in Dermatology | publisher = Elsevier BV | date = July 2013 | volume = 31 | issue = 4 | pages = 413–422 | doi = 10.1016/j.clindermatol.2013.01.008 | pmid = 23806158 | pmc = 7173141 | s2cid = 20111482 | doi-access = free}}</ref> | ||
Phiên bản lúc 19:11, ngày 20 tháng 6 năm 2023
| Sarcoma Kaposi | |
|---|---|
| Tên khác | Ung thư Kaposi |
 | |
| Sarcoma Kaposi trên da một bệnh nhân AIDS | |
| Chuyên khoa | Ung thư học |
Sarcoma/Sacôm Kaposi (KS) là rối loạn tăng sinh mạch có căn nguyên do virus và bệnh sinh đa yếu tố xoay quanh loạn chức năng hệ miễn dịch.[1] Căn bệnh mang tên bác sĩ Moritz Kaposi, người đã mô tả nó lần đầu vào năm 1872 ở một vài người đàn ông châu Âu lớn tuổi.[2] Hiện có bốn biến thể KS được công nhận, loại Kaposi nhận diện ban đầu là KS cổ điển hay lẻ tẻ chủ yếu thấy ở người già gốc Địa Trung Hải hoặc Do Thái.[3] Ở Châu Phi tồn tại dạng KS đặc hữu biểu hiện bệnh hạch bạch huyết ở trẻ em.[2] Một dạng khác xảy ra với người bị suy giảm miễn dịch do điều trị như người nhận ghép tạng.[3] KS trở thành tâm điểm chú ý của dư luận khi nó được báo cáo tác động những người đồng tính nam ở Hoa Kỳ vào năm 1981.[3] Sự xuất hiện của biến thể KS mới này là một trong những điềm báo về đại dịch AIDS và về sau nó được gọi là KS liên hệ AIDS hay KS dịch.[4]
Tham khảo
- ↑ Ruocco, Eleonora; Ruocco, Vincenzo; Tornesello, Maria Lina; Gambardella, Alessio; Wolf, Ronni; Buonaguro, Franco M. (tháng 7 năm 2013), "Kaposi's sarcoma: Etiology and pathogenesis, inducing factors, causal associations, and treatments: Facts and controversies", Clinics in Dermatology, Elsevier BV, 31 (4): 413–422, doi:10.1016/j.clindermatol.2013.01.008, PMC 7173141, PMID 23806158, S2CID 20111482
- ↑ a b Rusu-Zota, Gabriela; Manole, Oana Mădălina; Galeș, Cristina; Porumb-Andrese, Elena; Obadă, Otilia; Mocanu, Cezar Valentin (ngày 16 tháng 5 năm 2022), "Kaposi Sarcoma, a Trifecta of Pathogenic Mechanisms", Diagnostics, MDPI AG, 12 (5): 1242, doi:10.3390/diagnostics12051242, PMC 9140574, PMID 35626397, S2CID 248845157
- ↑ a b c Cesarman, Ethel; Damania, Blossom; Krown, Susan E.; Martin, Jeffrey; Bower, Mark; Whitby, Denise (ngày 31 tháng 1 năm 2019), "Kaposi sarcoma", Nature Reviews Disease Primers, Springer Science and Business Media LLC, 5 (1), doi:10.1038/s41572-019-0060-9, PMC 6685213, PMID 30705286, S2CID 5299997
- ↑ Gonçalves, Priscila H.; Uldrick, Thomas S.; Yarchoan, Robert (ngày 10 tháng 9 năm 2017), "HIV-associated Kaposi sarcoma and related diseases", AIDS, Ovid Technologies (Wolters Kluwer Health), 31 (14): 1903–1916, doi:10.1097/QAD.0000000000001567, PMC 6310482, PMID 28609402, S2CID 13677515
