Khác biệt giữa các bản “Kỷ Trias”
| Dòng 1: | Dòng 1: | ||
<indicator name="mới">[[File:UnderCon icon.svg|40px|link={{TALKPAGENAME}}#Bình duyệt|alt=Mục từ này cần được bình duyệt|Mục từ này cần được bình duyệt]]</indicator> | <indicator name="mới">[[File:UnderCon icon.svg|40px|link={{TALKPAGENAME}}#Bình duyệt|alt=Mục từ này cần được bình duyệt|Mục từ này cần được bình duyệt]]</indicator> | ||
[[File:Panthalassa_250Ma.jpg|thumb|Siêu đại dương [[Panthalassa]] bao quanh siêu lục địa [[Pangaea]], 250 triệu năm trước.]] | [[File:Panthalassa_250Ma.jpg|thumb|Siêu đại dương [[Panthalassa]] bao quanh siêu lục địa [[Pangaea]], 250 triệu năm trước.]] | ||
| − | '''Kỷ Trias''' hay '''kỷ Tam Điệp''' là một [[kỷ địa chất]] kéo dài 51 triệu năm từ lúc [[kỷ Permi]] kết thúc 252 triệu năm trước đến khi [[kỷ Jura]] bắt đầu 201 triệu năm trước.<ref name="ICS Chart">{{cite web | last1 = Cohen | first1 = K.M. | last2 = Finney | first2 = S.C. | last3 = Gibbard | first3 = P.L. | last4 = Fan | first4 = J.X. | url = https://stratigraphy.org/ICSchart/ChronostratChart2021-10.pdf | title = The ICS International Chronostratigraphic Chart | date = October 2021 | website = stratigraphy.org| publisher = International Commission on Stratigraphy | access-date = 29 January 2022}}</ref><ref name="Benton">{{cite journal | last = Benton | first = Michael J. | title = The Triassic | journal = Current Biology | date = December 2016 | volume = 26 | issue = 23 | pages = R1214–R1218 | doi = 10.1016/j.cub.2016.10.060 | pmid = 27923124 | s2cid = 36861277 | doi-access = free}}</ref> Cái tên ''Trias'' hay ''Tam Điệp'' nói đến ba tầng đá phân biệt xếp chồng lên nhau quan sát thấy ở Đức mà [[Friedrich von Alberti]] đã đặt tên vào năm 1834 là [[Buntsandstein]] (đá cát màu), [[Muschelkalk]] (đá vôi ngao), và [[Keuper]] (các lớp hơi đỏ không gốc biển).<ref name="Ogg">{{cite book | editor1-last = Gradstein | editor1-first = Felix M. | editor2-last = Ogg | editor2-first = James G. | editor3-last = Schmitz | editor3-first = Mark D. | editor4-last = Ogg | editor4-first = Gabi M. | title = Geologic Time Scale 2020 | last1 = Ogg | first1 = J.G. | last2 = Chen | first2 = Z.-Q. | last3 = Orchard | first3 = M.J. | last4 = Jiang | first4 = H.S. | chapter = The Triassic Period | date = 2020 | pages = 903–953 | publisher = Elsevier | doi = 10.1016/B978-0-12-824360-2.00025-5 | quote = The ''Trias'' of von Alberti (1834) united a trio of formations widespread in southern Germany—a lower Buntsandstein (colored sandstone), Muschelkalk (clam limestone), and an upper Keuper (nonmarine reddish beds).}}</ref>{{sfn|Sues|Fraser|2010|p=2}} Trias là kỷ đầu tiên của [[đại Trung Sinh]] và thường được gọi là "buổi đầu của thời đại khủng long" hay phù hợp hơn là "buổi đầu của các hệ sinh thái hiện đại".{{sfn|Sues|Fraser|2010|p=1}} | + | '''Kỷ Trias''' hay '''kỷ Tam Điệp''' là một [[kỷ địa chất]] kéo dài 51 triệu năm từ lúc [[kỷ Permi]] kết thúc 252 triệu năm trước đến khi [[kỷ Jura]] bắt đầu 201 triệu năm trước.<ref name="ICS Chart">{{cite web | last1 = Cohen | first1 = K.M. | last2 = Finney | first2 = S.C. | last3 = Gibbard | first3 = P.L. | last4 = Fan | first4 = J.X. | url = https://stratigraphy.org/ICSchart/ChronostratChart2021-10.pdf | title = The ICS International Chronostratigraphic Chart | date = October 2021 | website = stratigraphy.org| publisher = International Commission on Stratigraphy | access-date = 29 January 2022}}</ref><ref name="Benton">{{cite journal | last = Benton | first = Michael J. | title = The Triassic | journal = Current Biology | date = December 2016 | volume = 26 | issue = 23 | pages = R1214–R1218 | doi = 10.1016/j.cub.2016.10.060 | pmid = 27923124 | s2cid = 36861277 | doi-access = free}}</ref>{{sfn|Torsvik|Cocks|2016|p=196}} Cái tên ''Trias'' hay ''Tam Điệp'' nói đến ba tầng đá phân biệt xếp chồng lên nhau quan sát thấy ở Đức mà [[Friedrich von Alberti]] đã đặt tên vào năm 1834 là [[Buntsandstein]] (đá cát màu), [[Muschelkalk]] (đá vôi ngao), và [[Keuper]] (các lớp hơi đỏ không gốc biển).<ref name="Ogg">{{cite book | editor1-last = Gradstein | editor1-first = Felix M. | editor2-last = Ogg | editor2-first = James G. | editor3-last = Schmitz | editor3-first = Mark D. | editor4-last = Ogg | editor4-first = Gabi M. | title = Geologic Time Scale 2020 | last1 = Ogg | first1 = J.G. | last2 = Chen | first2 = Z.-Q. | last3 = Orchard | first3 = M.J. | last4 = Jiang | first4 = H.S. | chapter = The Triassic Period | date = 2020 | pages = 903–953 | publisher = Elsevier | doi = 10.1016/B978-0-12-824360-2.00025-5 | quote = The ''Trias'' of von Alberti (1834) united a trio of formations widespread in southern Germany—a lower Buntsandstein (colored sandstone), Muschelkalk (clam limestone), and an upper Keuper (nonmarine reddish beds).}}</ref>{{sfn|Sues|Fraser|2010|p=2}} Kỷ Trias bao gồm ba [[thế (địa chất)|thế]] là [[Trias Sớm]], [[Trias Giữa]], và [[Trias Muộn]] khác biệt lớn về mặt thời gian khi mà Trias Muộn chiếm đến gần hai phần ba kỷ.<ref name="ICS Chart"/>{{sfn|Torsvik|Cocks|2016|p=196}} Trias là kỷ đầu tiên của [[đại Trung Sinh]] và thường được gọi là "buổi đầu của thời đại khủng long" hay phù hợp hơn là "buổi đầu của các hệ sinh thái hiện đại".{{sfn|Sues|Fraser|2010|p=1}} |
{{clear}} | {{clear}} | ||
Phiên bản lúc 01:10, ngày 30 tháng 1 năm 2022
Kỷ Trias hay kỷ Tam Điệp là một kỷ địa chất kéo dài 51 triệu năm từ lúc kỷ Permi kết thúc 252 triệu năm trước đến khi kỷ Jura bắt đầu 201 triệu năm trước.[1][2][3] Cái tên Trias hay Tam Điệp nói đến ba tầng đá phân biệt xếp chồng lên nhau quan sát thấy ở Đức mà Friedrich von Alberti đã đặt tên vào năm 1834 là Buntsandstein (đá cát màu), Muschelkalk (đá vôi ngao), và Keuper (các lớp hơi đỏ không gốc biển).[4][5] Kỷ Trias bao gồm ba thế là Trias Sớm, Trias Giữa, và Trias Muộn khác biệt lớn về mặt thời gian khi mà Trias Muộn chiếm đến gần hai phần ba kỷ.[1][3] Trias là kỷ đầu tiên của đại Trung Sinh và thường được gọi là "buổi đầu của thời đại khủng long" hay phù hợp hơn là "buổi đầu của các hệ sinh thái hiện đại".[6]
Tham khảo
- ↑ a b Cohen, K.M.; Finney, S.C.; Gibbard, P.L.; Fan, J.X. (tháng 10 năm 2021), "The ICS International Chronostratigraphic Chart" (PDF), stratigraphy.org, International Commission on Stratigraphy, truy cập ngày 29 tháng 1 năm 2022
- ↑ Benton, Michael J. (tháng 12 năm 2016), "The Triassic", Current Biology, 26 (23): R1214–R1218, doi:10.1016/j.cub.2016.10.060, PMID 27923124, S2CID 36861277
- ↑ a b Torsvik & Cocks 2016, tr. 196.
- ↑ Ogg, J.G.; Chen, Z.-Q.; Orchard, M.J.; Jiang, H.S. (2020), "The Triassic Period", trong Gradstein, Felix M.; Ogg, James G.; Schmitz, Mark D.; Ogg, Gabi M. (bt.), Geologic Time Scale 2020, Elsevier, tr. 903–953, doi:10.1016/B978-0-12-824360-2.00025-5,
The Trias of von Alberti (1834) united a trio of formations widespread in southern Germany—a lower Buntsandstein (colored sandstone), Muschelkalk (clam limestone), and an upper Keuper (nonmarine reddish beds).
- ↑ Sues & Fraser 2010, tr. 2.
- ↑ Sues & Fraser 2010, tr. 1.
Sách
- Torsvik, Trond H.; Cocks, L. Robin M. (2016), Earth History and Palaeogeography, Cambridge University Press, doi:10.1017/9781316225523, ISBN 978-1-107-10532-4
- Sues, Hans-Dieter; Fraser, Nicholas C. (2010), Triassic Life on Land: The Great Transition, Columbia University Press, ISBN 978-0-231-50941-1
- Tanner, Lawrence H., bt. (2018), The Late Triassic World: Earth in a Time of Transition, Springer, Cham, doi:10.1007/978-3-319-68009-5, ISBN 978-3-319-68009-5
