Clostridium botulinum là một vi khuẩn sản sinh độc tố nguy hiểm gọi là độc tố botulinum (BoNT) trong điều kiện thiếu oxy.[1] Vi khuẩn này có hình que, thẳng hoặc hơi cong, dài và ngang lần lượt 3–22 μm và 0,2–0,6 μm.[2] Đây là vi khuẩn kỵ khí, Gram dương, catalase âm, sinh bào tử chủ yếu ở gần một đầu và hiếm khi ở giữa.[2] Bào tử của C. botulinum kháng được nhiệt, khô, tia cực tím, cồn.[3] Chúng có thể tồn tại trong môi trường khô hàng thập kỷ và sống sót vài tiếng với nhiệt độ 100 °C.[3]
Clostridium botulinum thuộc chi Clostridium, một chi vi khuẩn quan trọng bao gồm những tác nhân gây bệnh đáng kể ở người và động vật khác như C. difficile, C. perfringens, C. tetani.[↓ 1][5] C. botulinum có thể được phân thành bốn nhóm I đến IV, trong đó I và II là hai nhóm chính gây bệnh cho người, gọi là botulism hay ngộ độc thịt.[3][6] Bệnh này xảy ra đa phần do vi khuẩn sinh sôi và tiết độc tố trong thực phẩm trước khi con người ăn phải, dù vậy còn những kiểu nhiễm bệnh hiếm gặp khác như bào tử xâm nhập ruột trẻ sơ sinh, qua vết thương, hay hít phải độc tố.[↓ 2][1] Ước tính chỉ 0,1–1 μg BoNT là đủ để giết một người và liều tử vong cho hầu hết động vật là 1 ng/kg trọng lượng cơ thể, khiến đây là độc tố mạnh nhất được biết.[6]
Tham khảo
- ↑ a b Botulism, World Health Organization, ngày 10 tháng 1 năm 2018, truy cập ngày 1 tháng 9 năm 2023
- ↑ a b Munir, Muhammad Tanveer; Mtimet, Narjes; Guillier, Laurent; Meurens, François; Fravalo, Phillipe; Federighi, Michel; Kooh, Pauline (ngày 7 tháng 4 năm 2023), "Physical Treatments to Control Clostridium botulinum Hazards in Food", Foods, MDPI AG, 12 (8): 1580, doi:10.3390/foods12081580, PMC 10137509, PMID 37107375, S2CID 258075705
- ↑ a b c Harris, A. (2016), "Clostridium botulinum", trong Caballero, Benjamin; Finglas, Paul M.; Toldrá, Fidel (bt.), Encyclopedia of Food and Health, Elsevier, tr. 141–145, doi:10.1016/B978-0-12-384947-2.00172-0
- ↑ Lawson, Paul A.; Citron, Diane M.; Tyrrell, Kerin L.; Finegold, Sydney M. (tháng 8 năm 2016), "Reclassification of Clostridium difficile as Clostridioides difficile (Hall and O'Toole 1935) Prévot 1938", Anaerobe, Elsevier BV, 40: 95–99, doi:10.1016/j.anaerobe.2016.06.008, PMID 27370902, S2CID 205503591
- ↑ Moore, Robert J.; Lacey, Jake A. (ngày 31 tháng 5 năm 2019), "Genomics of the Pathogenic Clostridia", Microbiology Spectrum, American Society for Microbiology, 7 (3), doi:10.1128/microbiolspec.gpp3-0033-2018, PMID 31215504, S2CID 195066948
- ↑ a b Johnson, E.A. (2014), "CLOSTRIDIUM | Clostridium botulinum", trong Batt, Carl A.; Tortorello, Mary Lou (bt.), Encyclopedia of Food Microbiology, Elsevier, tr. 458–462, doi:10.1016/B978-0-12-384730-0.00072-0
Chú thích
- ↑ C. difficile được chuyển sang chi Clostridioides vào năm 2016.[4]
- ↑ Tên gọi ngộ độc thịt không còn đúng với những trường hợp sau, chính xác hơn là nhiễm độc botulinum, hoặc để nguyên botulism cho gọn.
