Lĩnh Nam trích quái liệt truyện (Hán văn : 嶺南摭怪列傳) là nhan đề một trứ tác thần thoại An Nam trung đại.
Nguyên tự
Chính văn Lĩnh Nam trích quái liệt truyện diễn Nôm là "hợp tuyển những sự lạ ở Lĩnh Nam". Yếu tố "Lĩnh Nam" (嶺南) ở ngữ cảnh trung đại là chỉ chung những khu vực phía Nam Ngũ Lĩnh. Nhìn chung, nhan đề Lĩnh Nam trích quái liệt truyện có liên hệ chặt chẽ với Việt điện u linh tập về thi pháp.
Lịch sử
Cứ theo thông tin tản mác trong các sách Vịnh sử thi tập của ông Thoát Hiên Đặng Minh Khiêm, Kiến văn tiểu lục của ông Quế Đường Lê Quý Đôn, Lịch triều hiến chương loại chí của ông Mai Phong Phan Huy Chú, tác giả Lĩnh Nam trích quái liệt truyện là danh sĩ Trần Thế Pháp (陳世法), tự Thức Chi (式之), người huyện Thạch Thất, soạn khoảng thời Trần mạt. Tuy nhiên, cứ bài tựa, sách được tiến hành hiệu chính (hoặc phát hiện) năm Hồng Đức thứ 23 (Nhâm Tí 1492), nghĩa là sau thời điểm xuất hiện cả thế kỉ. Tác giả tựa là nhị vị tiến sĩ Lê triều Võ Quỳnh (武瓊) và Kiều Phú (喬富), đều không nhắc gì đến tác giả thủ cảo này.
Các đời Mạc và Lê trung hưng về sau đều có sĩ nhân gia thêm tục biên, gây nên những tranh luận trong sĩ lâm An Nam về cả nội dung, thi pháp và thể tài. Tới hậu kì hiện đại, trứ tác này lại gieo tranh cãi trong học giới Hán Nôm về văn bản học cũng như sử liệu học.
Lĩnh Nam trích quái liệt truyện còn tới nay ở dạng tam sao thất bản chính là do trường kì lịch sử liên tục bị biến đổi cấu trúc. Tại Việt Nam có 4 sao bản trữ tại Thư viện Khoa học Xã hội (Hà Nội), kí hiệu A33, A1200, A1300, A2107 ; tuy nhiên sao bản thứ 5 trữ tại Viện Sử học (Hà Nội) kí hiệu HV486 lại được chuộng nhất. Sao bản trữ tại Đại học Yale (Mĩ) và ấn bản của Trung Châu cổ tịch xuất bản xã (Hà Nam, Trung Cộng) đều dựa theo HV486.
Nội dung
Trứ tác này đáng coi là tập hợp những thần tích Trung Hoa, An Nam và đôi chút Ấn Độ, hầu như không tồn tại vấn đề niên đại trong các cố sự.
