Dòng 4: | Dòng 4: | ||
Trong nhiều thế kỉ hậu kì [[trung đại]] cho tới những năm hậu [[Đệ nhị thế chiến]], các giới văn nghệ và khảo cổ diễn ra những cuộc tranh cãi quyết liệt về thực hư nhân vật [[vua Arthur]] cũng như những nhân vật vây quanh ngài. Thậm chí ngay từ trung kì [[trung đại]], giữa các quân vương [[Anh]] và [[Cymru]] đã xảy ra tranh chấp di sản [[vua Arthur]], gồm : Địa điểm được cho là đô thành [[Camelot]], nấm mồ chôn [[vua Arthur]] và phu nhân... hoặc từng diễn ra những cuộc giao chiến để chiếm trọn [[Thánh Tước]] và bảo kiếm [[Excalibur]], mặc dù tựu trung, những di vật ấy đều chưa được kiểm chứng rõ ràng<ref>Joseph Bédier, ''Les légendes épiques'', Champion, 1908-1913.</ref>. | Trong nhiều thế kỉ hậu kì [[trung đại]] cho tới những năm hậu [[Đệ nhị thế chiến]], các giới văn nghệ và khảo cổ diễn ra những cuộc tranh cãi quyết liệt về thực hư nhân vật [[vua Arthur]] cũng như những nhân vật vây quanh ngài. Thậm chí ngay từ trung kì [[trung đại]], giữa các quân vương [[Anh]] và [[Cymru]] đã xảy ra tranh chấp di sản [[vua Arthur]], gồm : Địa điểm được cho là đô thành [[Camelot]], nấm mồ chôn [[vua Arthur]] và phu nhân... hoặc từng diễn ra những cuộc giao chiến để chiếm trọn [[Thánh Tước]] và bảo kiếm [[Excalibur]], mặc dù tựu trung, những di vật ấy đều chưa được kiểm chứng rõ ràng<ref>Joseph Bédier, ''Les légendes épiques'', Champion, 1908-1913.</ref>. | ||
− | == | + | ===Nhân vật=== |
− | |||
− | == | ||
Danh tính các nhân vật truyền thuyết Arthur vốn tồn tại cả ở dạng khẩu truyền và thành văn nên chưa có thống kê chính xác về số lượng cách gọi. Trong giới hạn [[Bách khoa Toàn thư Việt Nam]], chuẩn mực được tạm dùng là [[Anh ngữ]]. | Danh tính các nhân vật truyền thuyết Arthur vốn tồn tại cả ở dạng khẩu truyền và thành văn nên chưa có thống kê chính xác về số lượng cách gọi. Trong giới hạn [[Bách khoa Toàn thư Việt Nam]], chuẩn mực được tạm dùng là [[Anh ngữ]]. | ||
;;'''Quân chủ sáng lập''' | ;;'''Quân chủ sáng lập''' | ||
Dòng 64: | Dòng 62: | ||
* [[Merlin]] - pháp sư kiêm thầy dạy học cho Arthur | * [[Merlin]] - pháp sư kiêm thầy dạy học cho Arthur | ||
* [[Morgan Tiên Nữ]] - chị ruột kiêm tình nhân Arthur, có với Arthur đứa con [[Mordred]] | * [[Morgan Tiên Nữ]] - chị ruột kiêm tình nhân Arthur, có với Arthur đứa con [[Mordred]] | ||
− | == | + | ===Sự kiện=== |
{{div col|colwidth=30em}} | {{div col|colwidth=30em}} | ||
* Rợ Sachsen xâm lăng Brittania | * Rợ Sachsen xâm lăng Brittania | ||
Dòng 81: | Dòng 79: | ||
* Triều đình Camelot suy vong | * Triều đình Camelot suy vong | ||
{{div col end}} | {{div col end}} | ||
+ | ==Văn hóa== | ||
+ | Truyền thuyết Arthur là thành tựu trọng yếu nhất của [[văn học Âu châu]] [[trung đại]], được coi là nền tảng kiến tạo bản sắc về [[phong hóa]] và [[ngôn ngữ]] tại nhiều [[quốc gia]]<ref>voir [[Wace]], [https://books.google.fr/books?id=e6oZAAAAYAAJ&printsec=frontcover&dq=brut+wace&hl=fr&ei=ZwDdTZyuI4q88gOi760F&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CCsQ6AEwAA#v=onepage&q&f=false ''Roman de Brut''].</ref>. | ||
==Xem thêm== | ==Xem thêm== | ||
* [[Anh quốc liệt vương sử]] | * [[Anh quốc liệt vương sử]] |
Phiên bản lúc 03:54, ngày 20 tháng 10 năm 2020
Truyền thuyết Arthur là dụng ngữ mô tả các tài liệu thế tục xuất hiện ở trung kì trung đại chủ yếu xoay quanh hành trạng vua Arthur cùng nhiều nhân vật huyền huyễn khác.
Lịch sử
Tác phẩm được coi là khởi thủy hệ thống truyền thuyết Arthur là sử thi Bài ca của người Sachsen (La chanson des Saisnes) của ngâm du sĩ Jean Bodel, lấy chất liệu từ những huyền thoại rải rác của người La Mã, dân Moor và một số sự tích khác, bối cảnh là xứ Brittania và miền Brittany tương ứng quần đảo Anh và Đông Bắc Pháp ngày nay nhưng ở thời kì La Mã đế quốc vừa triệt thoái khỏi các vùng bao quanh Bắc Hải, tức thế kỉ V hoặc sớm hơn chút[1].
Trong nhiều thế kỉ hậu kì trung đại cho tới những năm hậu Đệ nhị thế chiến, các giới văn nghệ và khảo cổ diễn ra những cuộc tranh cãi quyết liệt về thực hư nhân vật vua Arthur cũng như những nhân vật vây quanh ngài. Thậm chí ngay từ trung kì trung đại, giữa các quân vương Anh và Cymru đã xảy ra tranh chấp di sản vua Arthur, gồm : Địa điểm được cho là đô thành Camelot, nấm mồ chôn vua Arthur và phu nhân... hoặc từng diễn ra những cuộc giao chiến để chiếm trọn Thánh Tước và bảo kiếm Excalibur, mặc dù tựu trung, những di vật ấy đều chưa được kiểm chứng rõ ràng[2].
Nhân vật
Danh tính các nhân vật truyền thuyết Arthur vốn tồn tại cả ở dạng khẩu truyền và thành văn nên chưa có thống kê chính xác về số lượng cách gọi. Trong giới hạn Bách khoa Toàn thư Việt Nam, chuẩn mực được tạm dùng là Anh ngữ.
- Quân chủ sáng lập
- Triều đình Camelot
- Vua Arthur
- Đoàn Trác huynh đệ
- Guinevere - phu nhân Arthur
- Excalibur - bảo kiếm Arthur, còn gọi ca tụng kiếm
- Uther Pendragon - cha Arthur
- Mordred - con Arthur với chị ruột
- Avalon - nơi Arthur an nghỉ vĩnh hằng
- Đoàn Trác huynh đệ
Gồm tôn xưng Sir (đức ông) và nguyên danh.
- Giang hồ
- Ector
- Hồ trung yêu nữ - nữ thần hai lần ban Excalibur cho Arthur và một lần thu lại
- Bà vương Mab - nữ thần thống lĩnh cựu giáo
- Merlin - pháp sư kiêm thầy dạy học cho Arthur
- Morgan Tiên Nữ - chị ruột kiêm tình nhân Arthur, có với Arthur đứa con Mordred
Sự kiện
- Rợ Sachsen xâm lăng Brittania
- Khổng nhân giúp Merlin dựng Stonehenge
- Vortigern tiếm ngôi Constant
- Chiến tranh Uther Pendragon với Vortigern
- Thiếu niên Arthur rút thanh gươm trong đá
- Vua Arthur dựng đô thành Camelot và lập Đoàn Trác huynh đệ
- Vua Arthur lập vương hậu Guinevere
- Vua Arthur bị chị ruột Morgan quyến rũ sinh ra Mordred
- Sứ mạng săn lùng Thánh Tước
- Galahad và Percival tìm được Thánh Tước
- Guinevere tư thông Lancelot
- Trận Camlann
- Cái chết vua Arthur
- Triều đình Camelot suy vong
Văn hóa
Truyền thuyết Arthur là thành tựu trọng yếu nhất của văn học Âu châu trung đại, được coi là nền tảng kiến tạo bản sắc về phong hóa và ngôn ngữ tại nhiều quốc gia[3].
Xem thêm
Tham khảo
- ↑ voir Aimé Petit, L'anachronisme dans les romans antiques du XIIe, Champion 2002.
- ↑ Joseph Bédier, Les légendes épiques, Champion, 1908-1913.
- ↑ voir Wace, Roman de Brut.
Tài liệu
- Pearsall, Derek (2005), Arthurian Romance: a short introduction, Oxford: BlackwellCS1 maint: ref=harv (link)
- Green, D.H. (2005), The Beginnings of Medieval Romance: Fact and fiction, 1150–1220, Cambridge: Cambridge University PressCS1 maint: ref=harv (link)
- Dover, Carol, bt. (2005), A Companion to the Lancelot-Grail Cycle, Boydell & BrewerCS1 maint: ref=harv (link)
Tư liệu
- The Camelot Project contains a large selection of Arthurian etexts from the sixth to the early 20th centuries
- International Arthurian Society
- Arthurian Resources: King Arthur, History and the Welsh Arthurian Legends - detailed and comprehensive academic site, includes numerous scholarly articles, from Thomas Green of Oxford University
- Arthuriana - the only academic journal solely concerned with the Arthurian Legend with a selection of resources and links
- The Medieval Development of Arthurian Literature - from H2G2
- The Camelot Project at the University of Rochester - provides valuable bibliographies and freely downloadable versions of Arthurian texts
- Celtic Literature Collective - provides texts and translations (of varying quality) of Welsh medieval sources, many of which mention Arthur
- The Heroic Age - an online peer-reviewed journal which includes regular Arthurian articles, especially the first issue
- Arthurian Folklore - a website detailing Welsh Arthurian folklore
- Vortigern Studies - a collection of articles on King Arthur by various Arthurian enthusiasts