Khác biệt giữa các bản “Văn học kị sĩ/đang phát triển”
(Tạo trang mới với nội dung “'''Văn học kị sĩ''' (Pháp ngữ : ''Roman de chevalerie'', Đức ngữ : ''Höfische roman'', Anh ngữ : ''Chivalric romance'', Há…”)
 
Dòng 1: Dòng 1:
 
'''Văn học kị sĩ''' ([[Pháp ngữ]] : ''Roman de chevalerie'', [[Đức ngữ]] : ''Höfische roman'', [[Anh ngữ]] : ''Chivalric romance'', [[Hán ngữ]] : 騎士文學) là thuật ngữ đề cập các [[tài liệu]] thế tục mô tả lối sống và hành trạng giới [[kị sĩ]], sau bành trướng thành [[tinh thần]] và [[phẩm hạnh]] [[kị nhân]], trực tiếp liên đới ''[[Bộ quy tắc hiệp sĩ]]''<ref>{{cite encyclopedia | last=Chris Baldick | title=Chivalric Romance | encyclopedia=The Oxford Dictionary of Literary Terms | date=2008 | edition=3rd | publisher=Oxford University Press | isbn=978-0-19-172717-7 | oclc=4811919031}}</ref>.
 
'''Văn học kị sĩ''' ([[Pháp ngữ]] : ''Roman de chevalerie'', [[Đức ngữ]] : ''Höfische roman'', [[Anh ngữ]] : ''Chivalric romance'', [[Hán ngữ]] : 騎士文學) là thuật ngữ đề cập các [[tài liệu]] thế tục mô tả lối sống và hành trạng giới [[kị sĩ]], sau bành trướng thành [[tinh thần]] và [[phẩm hạnh]] [[kị nhân]], trực tiếp liên đới ''[[Bộ quy tắc hiệp sĩ]]''<ref>{{cite encyclopedia | last=Chris Baldick | title=Chivalric Romance | encyclopedia=The Oxford Dictionary of Literary Terms | date=2008 | edition=3rd | publisher=Oxford University Press | isbn=978-0-19-172717-7 | oclc=4811919031}}</ref>.
 
+
==Lịch sử==
 +
[[Hình:Ywain-Gawain.JPG|nhỏ|phải|200px|[[Yvain]] đấu [[Gawain]]. Minh họa tác phẩm của [[Chrétien de Troyes]] - ''[[Yvain, le Chevalier au Lion]]''.]]
 
Dòng [[văn nghệ]] này manh nha tại nơi ngày nay là [[Pháp]] thế kỉ XI và chóng phát triển dưới sự bảo trợ của [[Tòa Thánh]] trong nhiều thế kỉ tiếp theo. Đa số [[trứ tác]] thường tập trung phản ánh đức trung thành phụng hiến tín điều, sự thượng võ, những cuộc phiêu lưu hành hiệp và [[ái tình]] của [[kị nhân]], hoặc có thể là quá trình rèn rũa từ [[kị nhân]] nên [[kị sĩ]] rồi cuối cùng là [[hiệp sĩ]]. Cùng dòng [[văn học thành thị]], [[văn học]] [[kị sĩ]] đã phá thế độc quyền của [[văn học]] [[nhà thờ]], nhưng lại vun bồi cho [[văn học]] và [[triết học sĩ lâm]] thêm dồi dào sống động. Nhân vật chính trong các truyện kể [[kị sĩ]] thường có hành động trượng nghĩa và vô cùng mộ đạo, do thế, được coi là sự tiếp nối dạng nhân vật tráng sĩ [[cổ đại]]<ref>{{cite book | last=Lewis | first=C. S. | author-link=C. S. Lewis | title=[[The Discarded Image]] | location=Cambridge | date=1994 | edition=Canto | publisher=Cambridge University Press | isbn=978-0-521-47735-2 | page=9 | ref=harv}}</ref>.
 
Dòng [[văn nghệ]] này manh nha tại nơi ngày nay là [[Pháp]] thế kỉ XI và chóng phát triển dưới sự bảo trợ của [[Tòa Thánh]] trong nhiều thế kỉ tiếp theo. Đa số [[trứ tác]] thường tập trung phản ánh đức trung thành phụng hiến tín điều, sự thượng võ, những cuộc phiêu lưu hành hiệp và [[ái tình]] của [[kị nhân]], hoặc có thể là quá trình rèn rũa từ [[kị nhân]] nên [[kị sĩ]] rồi cuối cùng là [[hiệp sĩ]]. Cùng dòng [[văn học thành thị]], [[văn học]] [[kị sĩ]] đã phá thế độc quyền của [[văn học]] [[nhà thờ]], nhưng lại vun bồi cho [[văn học]] và [[triết học sĩ lâm]] thêm dồi dào sống động. Nhân vật chính trong các truyện kể [[kị sĩ]] thường có hành động trượng nghĩa và vô cùng mộ đạo, do thế, được coi là sự tiếp nối dạng nhân vật tráng sĩ [[cổ đại]]<ref>{{cite book | last=Lewis | first=C. S. | author-link=C. S. Lewis | title=[[The Discarded Image]] | location=Cambridge | date=1994 | edition=Canto | publisher=Cambridge University Press | isbn=978-0-521-47735-2 | page=9 | ref=harv}}</ref>.
==Lịch sử==
+
==Văn hóa==
[[Hình:Ywain-Gawain.JPG|nhỏ|phải|222px|[[Yvain]] đấu [[Gawain]]. Minh họa tác phẩm của [[Chrétien de Troyes]] - ''[[Yvain, le Chevalier au Lion]]''.]]
+
[[Hình:Holger danske.jpg|nhỏ|phải|200px|Holger Danske, hay Ogier the Dane, trong ''Matter of France''.]]
[[File:Holger danske.jpg|right|thumb|222px|Holger Danske, or Ogier the Dane, from the Matter of France]]
 
 
Theo nghĩa hẹp, [[văn học]] [[kị sĩ]] gồm những [[trứ tác]] xuất hiện tại [[Âu châu]] [[trung đại]] và xoay quanh lối sống cùng đức tin của giới [[kị nhân]]. Nhưng một cách phổ quát hơn, là những [[văn phẩm]] thể hiện được lối sống, tính cách và lí tưởng giới [[võ bị]], do đó mà không cố định thời đại và [[quốc gia]] nào. Cả hai ý nghĩa này đều được chấp nhận trong học giới, nhưng vế sau có nhiều phần trội hơn<ref>{{cite book | last=Lewis | first=C. S. | title=A Preface to Paradise Lost | location=London | date=1961 | publisher=Oxford University Press | isbn=978-0-19-500345-1 | page=6}}</ref>.
 
Theo nghĩa hẹp, [[văn học]] [[kị sĩ]] gồm những [[trứ tác]] xuất hiện tại [[Âu châu]] [[trung đại]] và xoay quanh lối sống cùng đức tin của giới [[kị nhân]]. Nhưng một cách phổ quát hơn, là những [[văn phẩm]] thể hiện được lối sống, tính cách và lí tưởng giới [[võ bị]], do đó mà không cố định thời đại và [[quốc gia]] nào. Cả hai ý nghĩa này đều được chấp nhận trong học giới, nhưng vế sau có nhiều phần trội hơn<ref>{{cite book | last=Lewis | first=C. S. | title=A Preface to Paradise Lost | location=London | date=1961 | publisher=Oxford University Press | isbn=978-0-19-500345-1 | page=6}}</ref>.
  
 
Ngay từ [[trung đại]], các [[văn phẩm]] [[kị sĩ]] đã được sáng tác bằng nhiều [[ngôn ngữ]] khác nhau nên ngày nay ít nhất có giá trị chủ đạo trong phạm trù [[ngôn ngữ học]], thậm chí bảo tồn nhiều [[tử ngữ]], ngoài ra còn tự gầy dựng được phong cách [[mĩ thuật]] độc đáo thông qua sự minh diễn nội dung câu từ. Đây cũng là một trong những dòng [[văn học]] hi hữu hấp dẫn được lượng tác gia, độc giả và phong cách sáng tạo khổng lồ. Đối với các [[quốc gia]] hình thành muộn tại [[Âu châu]], nó còn có tác dụng kiến tạo bản sắc<ref>{{cite book | last=Huizinga | first=Johan | title=The Autumn of the Middle Ages | location=Chicago | date=1996 | publisher=University of Chicago Press | isbn=978-0-226-35992-2 | page=354 | ref=harv}}</ref>.
 
Ngay từ [[trung đại]], các [[văn phẩm]] [[kị sĩ]] đã được sáng tác bằng nhiều [[ngôn ngữ]] khác nhau nên ngày nay ít nhất có giá trị chủ đạo trong phạm trù [[ngôn ngữ học]], thậm chí bảo tồn nhiều [[tử ngữ]], ngoài ra còn tự gầy dựng được phong cách [[mĩ thuật]] độc đáo thông qua sự minh diễn nội dung câu từ. Đây cũng là một trong những dòng [[văn học]] hi hữu hấp dẫn được lượng tác gia, độc giả và phong cách sáng tạo khổng lồ. Đối với các [[quốc gia]] hình thành muộn tại [[Âu châu]], nó còn có tác dụng kiến tạo bản sắc<ref>{{cite book | last=Huizinga | first=Johan | title=The Autumn of the Middle Ages | location=Chicago | date=1996 | publisher=University of Chicago Press | isbn=978-0-226-35992-2 | page=354 | ref=harv}}</ref>.
 
==Tiêu biểu==
 
==Tiêu biểu==
 +
Danh sách chỉ liệt kê tương đối.
 
===Tác phẩm===
 
===Tác phẩm===
{{div col|colwidth=12em}}
+
{{div col|colwidth=18em}}
 
* Trứ tác [[Chrétien de Troyes]]
 
* Trứ tác [[Chrétien de Troyes]]
 
*''[[Queste del Saint Graal]]''
 
*''[[Queste del Saint Graal]]''
Dòng 45: Dòng 46:
 
* [[Thomas Malory]]
 
* [[Thomas Malory]]
 
* [[Geoffrey Chaucer]]
 
* [[Geoffrey Chaucer]]
==Văn hóa==
+
==Ảnh hưởng==
 
Dòng [[văn học]] này là cảm hứng vô tận cho nhiều ngành [[nghệ thuật]] và [[khoa học]] khác nhau, thậm chí là nền cho sự phát triển tiểu thuyết võ hiệp Á Đông.
 
Dòng [[văn học]] này là cảm hứng vô tận cho nhiều ngành [[nghệ thuật]] và [[khoa học]] khác nhau, thậm chí là nền cho sự phát triển tiểu thuyết võ hiệp Á Đông.
 
==Xem thêm==
 
==Xem thêm==

Phiên bản lúc 09:02, ngày 9 tháng 10 năm 2020

Văn học kị sĩ (Pháp ngữ : Roman de chevalerie, Đức ngữ : Höfische roman, Anh ngữ : Chivalric romance, Hán ngữ : 騎士文學) là thuật ngữ đề cập các tài liệu thế tục mô tả lối sống và hành trạng giới kị sĩ, sau bành trướng thành tinh thầnphẩm hạnh kị nhân, trực tiếp liên đới Bộ quy tắc hiệp sĩ[1].

Lịch sử

Yvain đấu Gawain. Minh họa tác phẩm của Chrétien de Troyes - Yvain, le Chevalier au Lion.

Dòng văn nghệ này manh nha tại nơi ngày nay là Pháp thế kỉ XI và chóng phát triển dưới sự bảo trợ của Tòa Thánh trong nhiều thế kỉ tiếp theo. Đa số trứ tác thường tập trung phản ánh đức trung thành phụng hiến tín điều, sự thượng võ, những cuộc phiêu lưu hành hiệp và ái tình của kị nhân, hoặc có thể là quá trình rèn rũa từ kị nhân nên kị sĩ rồi cuối cùng là hiệp sĩ. Cùng dòng văn học thành thị, văn học kị sĩ đã phá thế độc quyền của văn học nhà thờ, nhưng lại vun bồi cho văn họctriết học sĩ lâm thêm dồi dào sống động. Nhân vật chính trong các truyện kể kị sĩ thường có hành động trượng nghĩa và vô cùng mộ đạo, do thế, được coi là sự tiếp nối dạng nhân vật tráng sĩ cổ đại[2].

Văn hóa

Holger Danske, hay Ogier the Dane, trong Matter of France.

Theo nghĩa hẹp, văn học kị sĩ gồm những trứ tác xuất hiện tại Âu châu trung đại và xoay quanh lối sống cùng đức tin của giới kị nhân. Nhưng một cách phổ quát hơn, là những văn phẩm thể hiện được lối sống, tính cách và lí tưởng giới võ bị, do đó mà không cố định thời đại và quốc gia nào. Cả hai ý nghĩa này đều được chấp nhận trong học giới, nhưng vế sau có nhiều phần trội hơn[3].

Ngay từ trung đại, các văn phẩm kị sĩ đã được sáng tác bằng nhiều ngôn ngữ khác nhau nên ngày nay ít nhất có giá trị chủ đạo trong phạm trù ngôn ngữ học, thậm chí bảo tồn nhiều tử ngữ, ngoài ra còn tự gầy dựng được phong cách mĩ thuật độc đáo thông qua sự minh diễn nội dung câu từ. Đây cũng là một trong những dòng văn học hi hữu hấp dẫn được lượng tác gia, độc giả và phong cách sáng tạo khổng lồ. Đối với các quốc gia hình thành muộn tại Âu châu, nó còn có tác dụng kiến tạo bản sắc[4].

Tiêu biểu

Danh sách chỉ liệt kê tương đối.

Tác phẩm

Tác giả

Ảnh hưởng

Dòng văn học này là cảm hứng vô tận cho nhiều ngành nghệ thuậtkhoa học khác nhau, thậm chí là nền cho sự phát triển tiểu thuyết võ hiệp Á Đông.

Xem thêm

Tham khảo

  1. Chris Baldick (2008), "Chivalric Romance", The Oxford Dictionary of Literary Terms (lxb. 3rd), Oxford University Press, ISBN 978-0-19-172717-7, OCLC 4811919031
  2. Lewis, C. S. (1994), The Discarded Image (lxb. Canto), Cambridge: Cambridge University Press, tr. 9, ISBN 978-0-521-47735-2CS1 maint: ref=harv (link)
  3. Lewis, C. S. (1961), A Preface to Paradise Lost, London: Oxford University Press, tr. 6, ISBN 978-0-19-500345-1
  4. Huizinga, Johan (1996), The Autumn of the Middle Ages, Chicago: University of Chicago Press, tr. 354, ISBN 978-0-226-35992-2CS1 maint: ref=harv (link)