Khác biệt giữa các bản “Triêu báo”
Dòng 6: Dòng 6:
 
==Lịch sử==
 
==Lịch sử==
 
'''Triêu báo''' minh diễn là "công báo phát hành thường nhật". Ngoài ra, còn những cách gọi thông tục khác như '''để báo''' (邸报), '''để sao''' (邸抄, 邸鈔), '''điều báo''' (條報), '''tạp báo''' (雜報).
 
'''Triêu báo''' minh diễn là "công báo phát hành thường nhật". Ngoài ra, còn những cách gọi thông tục khác như '''để báo''' (邸报), '''để sao''' (邸抄, 邸鈔), '''điều báo''' (條報), '''tạp báo''' (雜報).
 +
 +
Trong thực tế, đây là hình thái [[báo chí]] sơ khai nhất trong [[lịch sử]] [[nhân loại]], thuộc độc quyền [[chính phủ]] và chưa hề có yếu tố [[thương mại]]. Triêu báo có thể phát hành định kì theo ngày (5 ngày/lần), thậm chí theo khắc, tùy mức nghiêm trọng trong vấn đề truyền tải. Chiểu cách này, có thể coi cáo thị (告示) là một dạng triêu báo.
 +
 +
Hình thức triêu báo thường là thếp [[giấy]] bề rộng 35-36 cm, bề dài tùy nghi, bố cáo súc tích các mệnh lệnh triều đình hoặc thông tin về diễn biến chính trị - xã hội toàn quốc. Do đặc thù truyền thông cấp bách, triêu báo không thể ấn loát bằng ván khắc như [[thư tịch]], mà nhà in luôn có đội ngũ hàng chục người chia nhau sao chép ra [[giấy]], công việc thường tốn chí ít nửa ngày cho mỗi đầu báo.
 +
 +
Nội dung triêu báo được quan tâm giám sát rất ngặt, thường do các vị ''kiểm chính quan'' hoặc ''kiểm tường quan'' đảm trách, đôi khi đích thân quốc chủ cũng dự phần tu chính.
 
;;'''Trung Hoa'''
 
;;'''Trung Hoa'''
 
Triêu báo phát xuất từ để báo thời [[Triều Hán|Tây Hán]], có chức năng truyền đạt quốc sự cho quan dân đều biết. Từ thời [[Triều Tùy|Tùy]]-[[Triều Đường|Đường]], do kĩ nghệ [[ấn loát]] tiến bộ hơn nên nội dung triêu báo mỗi lúc một đa dạng và tần suất phát hành lớn thêm. Ban sơ chỉ thuần [[Hán văn]] nhưng sau thi thoảng dùng cả thể chữ khác.
 
Triêu báo phát xuất từ để báo thời [[Triều Hán|Tây Hán]], có chức năng truyền đạt quốc sự cho quan dân đều biết. Từ thời [[Triều Tùy|Tùy]]-[[Triều Đường|Đường]], do kĩ nghệ [[ấn loát]] tiến bộ hơn nên nội dung triêu báo mỗi lúc một đa dạng và tần suất phát hành lớn thêm. Ban sơ chỉ thuần [[Hán văn]] nhưng sau thi thoảng dùng cả thể chữ khác.
 +
 +
[[Triều Tống|Tống triều]] được coi là thời kì có hệ thống [[kiểm duyệt]] để báo khắt khe nhất. Những năm [[Ung Chính]] [[triều Thanh]] còn có lệnh cấm phát hành để báo và thay bằng ''kinh báo'' (京報).
 
;;'''Cao Ly'''
 
;;'''Cao Ly'''
 
Thời Triều Tiên, vương thất Lý lập ra ''Triêu Báo thự'' (朝報墅) làm cơ sở đặc trách ấn hành triêu báo.
 
Thời Triều Tiên, vương thất Lý lập ra ''Triêu Báo thự'' (朝報墅) làm cơ sở đặc trách ấn hành triêu báo.
Dòng 13: Dòng 21:
 
Tháng 10 năm [[Tân Hợi]] (1491), hoàng đế [[Lê Thánh Tông]] cho dựng ''Quảng Văn đình'' (廣聞亭) trên nền di tích ''Trữ Văn đình'' (儲聞亭) thời [[Triều Lý|Lý]] ở Đại Hưng môn (tức cửa Nam thành [[Hà Nội|Đông Kinh]]) làm nơi triều đình bố cáo và dân chúng kêu oan. Sang [[triều Nguyễn]] thì đổi thành ''Minh Chiêu đình'', rồi ''Quảng Minh đình''. Năm 1896, chính phủ [[Hà Nội]] dỡ đình rồi đặt tượng nữ thần Tự Do, làm thành Vườn hoa Cửa Nam<ref>[https://dantri.com.vn/ha-noi-1000-nam/nu-than-tu-do-o-vuon-hoa-cua-nam-1285918787.htm Nữ thần tự do ở vườn hoa Cửa Nam]. Hoàng Giang, báo Dân trí, ngày 28/09/2010.</ref>.
 
Tháng 10 năm [[Tân Hợi]] (1491), hoàng đế [[Lê Thánh Tông]] cho dựng ''Quảng Văn đình'' (廣聞亭) trên nền di tích ''Trữ Văn đình'' (儲聞亭) thời [[Triều Lý|Lý]] ở Đại Hưng môn (tức cửa Nam thành [[Hà Nội|Đông Kinh]]) làm nơi triều đình bố cáo và dân chúng kêu oan. Sang [[triều Nguyễn]] thì đổi thành ''Minh Chiêu đình'', rồi ''Quảng Minh đình''. Năm 1896, chính phủ [[Hà Nội]] dỡ đình rồi đặt tượng nữ thần Tự Do, làm thành Vườn hoa Cửa Nam<ref>[https://dantri.com.vn/ha-noi-1000-nam/nu-than-tu-do-o-vuon-hoa-cua-nam-1285918787.htm Nữ thần tự do ở vườn hoa Cửa Nam]. Hoàng Giang, báo Dân trí, ngày 28/09/2010.</ref>.
 
==Nội dung==
 
==Nội dung==
−
Trong thực tế, đây là hình thái [[báo chí]] sơ khai nhất trong [[lịch sử]] [[nhân loại]], thuộc độc quyền [[chính phủ]] và chưa hề có yếu tố [[thương mại]]. Triêu báo có thể phát hành định kì theo ngày (5 ngày/lần), thậm chí theo khắc, tùy mức nghiêm trọng trong vấn đề truyền tải. Chiểu cách này, có thể coi cáo thị (告示) là một dạng triêu báo.
+
Theo cổ sử, nội dung triêu báo căn bản theo những chủ đề sau :
−
 
+
* Chiếu chỉ và tình hình đức kim thượng.
−
Hình thức triêu báo thường là thếp [[giấy]] bề rộng 35-36 cm, bề dài tùy nghi, bố cáo súc tích các mệnh lệnh triều đình hoặc thông tin về diễn biến chính trị - xã hội toàn quốc. Do đặc thù truyền thông cấp bách, triêu báo không thể ấn loát bằng ván khắc như [[thư tịch]], mà nhà in luôn có đội ngũ hàng chục người chia nhau sao chép ra [[giấy]], công việc thường tốn chí ít nửa ngày cho mỗi đầu báo.
+
* Bổ nhiệm và bãi miễn quan lại.
 +
* Tấu chương của thần liêu.
 +
* Tình thế chiến tranh.
 +
* Hình phạt.
 
==Tham khảo==
 
==Tham khảo==
 +
* [[Bích báo]]
 
* [[Tân văn]]
 
* [[Tân văn]]
 
==Liên kết==
 
==Liên kết==
 
{{reflist|4}}
 
{{reflist|4}}
 
[[Thể loại:Công báo]]
 
[[Thể loại:Công báo]]

Phiên bản lúc 23:31, ngày 23 tháng 10 năm 2020

UnderCon icon.svg Mục từ này chưa được bình duyệt và có thể cần sự giúp đỡ của bạn để hoàn thiện.

Triêu báo (Hán văn : 朝報) là hình thái phát hành công báo phổ biến tại Hán tự văn hóa quyển trung đại.

Lịch sử

Triêu báo minh diễn là "công báo phát hành thường nhật". Ngoài ra, còn những cách gọi thông tục khác như để báo (邸报), để sao (邸抄, 邸鈔), điều báo (條報), tạp báo (雜報).

Trong thực tế, đây là hình thái báo chí sơ khai nhất trong lịch sử nhân loại, thuộc độc quyền chính phủ và chưa hề có yếu tố thương mại. Triêu báo có thể phát hành định kì theo ngày (5 ngày/lần), thậm chí theo khắc, tùy mức nghiêm trọng trong vấn đề truyền tải. Chiểu cách này, có thể coi cáo thị (告示) là một dạng triêu báo.

Hình thức triêu báo thường là thếp giấy bề rộng 35-36 cm, bề dài tùy nghi, bố cáo súc tích các mệnh lệnh triều đình hoặc thông tin về diễn biến chính trị - xã hội toàn quốc. Do đặc thù truyền thông cấp bách, triêu báo không thể ấn loát bằng ván khắc như thư tịch, mà nhà in luôn có đội ngũ hàng chục người chia nhau sao chép ra giấy, công việc thường tốn chí ít nửa ngày cho mỗi đầu báo.

Nội dung triêu báo được quan tâm giám sát rất ngặt, thường do các vị kiểm chính quan hoặc kiểm tường quan đảm trách, đôi khi đích thân quốc chủ cũng dự phần tu chính.

Trung Hoa

Triêu báo phát xuất từ để báo thời Tây Hán, có chức năng truyền đạt quốc sự cho quan dân đều biết. Từ thời Tùy-Đường, do kĩ nghệ ấn loát tiến bộ hơn nên nội dung triêu báo mỗi lúc một đa dạng và tần suất phát hành lớn thêm. Ban sơ chỉ thuần Hán văn nhưng sau thi thoảng dùng cả thể chữ khác.

Tống triều được coi là thời kì có hệ thống kiểm duyệt để báo khắt khe nhất. Những năm Ung Chính triều Thanh còn có lệnh cấm phát hành để báo và thay bằng kinh báo (京報).

Cao Ly

Thời Triều Tiên, vương thất Lý lập ra Triêu Báo thự (朝報墅) làm cơ sở đặc trách ấn hành triêu báo.

An Nam

Tháng 10 năm Tân Hợi (1491), hoàng đế Lê Thánh Tông cho dựng Quảng Văn đình (廣聞亭) trên nền di tích Trữ Văn đình (儲聞亭) thời Lý ở Đại Hưng môn (tức cửa Nam thành Đông Kinh) làm nơi triều đình bố cáo và dân chúng kêu oan. Sang triều Nguyễn thì đổi thành Minh Chiêu đình, rồi Quảng Minh đình. Năm 1896, chính phủ Hà Nội dỡ đình rồi đặt tượng nữ thần Tự Do, làm thành Vườn hoa Cửa Nam[1].

Nội dung

Theo cổ sử, nội dung triêu báo căn bản theo những chủ đề sau :

  • Chiếu chỉ và tình hình đức kim thượng.
  • Bổ nhiệm và bãi miễn quan lại.
  • Tấu chương của thần liêu.
  • Tình thế chiến tranh.
  • Hình phạt.

Tham khảo

Liên kết

  1. ↑ Nữ thần tự do ở vườn hoa Cửa Nam. Hoàng Giang, báo Dân trí, ngày 28/09/2010.
Lấy từ “https://bktt.vn/index.php?title=Triêu_báo&oldid=3926”