Nốt nhạc

Nốt nhạc là một hiện tượng âm thanh gắn với khả năng cảm quan của con người. Nốt nhạc phân biệt với các hiện tượng âm thanh khác như tiếng ồn, tín hiệu, tiếng nói, ... nhờ vào một số đặc tính vật lý riêng biệt và sự cảm nhận từ hệ thống thần kinh của con người.

Đặc tính vật lý :

Nhìn chung, nốt nhạc (nốt) là một hiện tượng vật lý, một sự lan toả của sóng cơ học trong môi trường, được thể hiện thông qua các thông số vật lý như tần số, biên độ dao động, cường độ, độ lớn, ... Để gọi là nốt nhạc và phân biệt được với các âm thanh khác, nốt cần phải được thể hiện bằng một tần số chuẩn nhất định, ví dụ như nốt La với tần số 440 Hz.

Các âm thanh trong môi trường là một tập hợp các nốt với các tần số nhất định nhập nhằng với nhau theo thời gian và cường độ biến thiên và kết quả cho ra là một hỗn tạp âm thanh thường được gọi là tiếng ồn.

Minh hoạ tiếng ồn với tần số, cường độ biến thiên theo thời gian.

Trên thực tế, các nốt nhạc được tạo ra từ các nhạc cụ và mỗi nhạc cụ khác nhau sẽ cho ra những cảm giác âm thanh không giống nhau khi phát ra cùng một nốt nhạc. Chúng ta dễ dàng phân biệt nốt La (440 Hz) của vĩ cầm, của dương cầm, của sáo,... đây là một tính chất được gọi là âm sắc (timbre) của mỗi loại nhạc cụ.

Minh hoạ âm sắc của hai loại nhạc cụ khác nhau.

Âm sắc :

Mỗi nốt nhạc được định hình bằng một tần số nhất định, ví dụ như nốt La với tần số 440 Hz (f0), nếu chỉ vậy, tất cả các loại nhạc cụ sẽ chỉ cho ra âm thanh nốt La hoàn toàn giống nhau, tuy nhiên, nhờ vào tính chất của cấu trúc, vật liệu cấu tạo, cách thức trình diễn, ... mà mỗi loại nhạc cụ sẽ tạo ra thêm một chuỗi các tần số là bội số của tần số nốt La (2f0 - 880 Hz, 3f0 - 1320 Hz, 4f0 - 1760 Hz, v.v.) tất cả các tần số này sẽ hoà nhập vào tần số gốc 440 Hz để tạo ra một nốt La thú vị hơn. Mỗi loại nhạc cụ với cấu trúc, vật liệu khác nhau sẽ có một tập hợp nhất định các tần số hoà âm với cường độ mỗi hoà âm khác nhau, từ đó định hình những nốt La riêng biệt từ tần số gốc 440 Hz.
Không chỉ dựa vào cấu trúc và vật liệu, cả cách thức kích âm cũng góp phần vào việc làm giàu âm sắc cho nốt nhạc, ví dụ như sự cọ xát của vĩ lên dây đàn vĩ cầm tạo ra nhiều hơn các hoà âm so với cách gẩy ngón tay trên dây đàn guitar.

Đặc tính âm nhạc :

Về mặt âm nhạc, chúng ta có nhiều nốt nhạc để cấu thành các giai điệu. Sự lựa chọn những nốt với tần số gốc cụ thể gắn với mỗi nền văn hoá hay mỗi thời kì cụ thể. Hiện nay, theo tiêu chuẩn quốc tế

Tham khảo :

1. La musique, est - elle une science ? - A. Schuhl, J.-L. Schwartz - ISSN 1625-1245-2.74650257.7 - Nhà xuất bản Le Pommier.