Văn kiện Quốc hội toàn tập những văn bản liên quan trực tiếp đến tổ chức và hoạt động của Quốc hội, Ban Thường trực Quốc hội, sau là Ủy ban thường vụ Quốc hội (Hiến pháp, Luật, Nghị quyết...); Tuyên bố, tuyên ngôn, lời kêu gọi, thư của Quốc hội gửi đồng bào cả nước và một số công văn, công điện liên quan đến các công việc trọng đại của Quốc hội... Ngoài ra, còn có các bài phát biểu của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Trưởng Ban thường trực Quốc hội, các vị lãnh đạo Đảng và Nhà nước tại các kỳ họp Quốc hội; các tài liệu liên quan đến một số Luật, Nghị quyết và những vấn đề quốc kế dân sinh quan trọng mà Quốc hội hoặc Ủy ban thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định...

Đây là bộ sách lớn đầu tiên, đầy đủ và có hệ thống các văn kiện Quốc hội trong khoảng thời gian gần 60 năm (1945-2002), do Ủy ban Thường vụ Quốc hội xuất bản. Bộ sách đã được xuất bản có 9 tập, gồm nhiều quyển, trong mỗi tập có 4 quyển, như tập 8, tập 9… mỗi quyển khoảng từ 1.500-2.000 trang. Đến nay, VKQHTT xuất bản 9 tập. Tập 1: 1945 - 1960, và tập 9 từ năm 1997 - 2002, Quyển 4: 2001 - 2002. Các tập, từ tập 1 đến tập 7 đã được Văn phòng Quốc hội đưa lên mạng Internet, giúp cho đông đảo đối tượng bạn đọc nghiên cứu, tìm hiểu. Năm 2006, VKQHTT được tiến hành xuất bản nhân dịp Quốc hội nước ta tròn 60 tuổi. Hơn 70 năm qua, Quốc hội đã có một khối lượng văn kiện, tài liệu khá đồ sộ, phản ánh các mặt hoạt động phong phú, có hiệu quả của Quốc hội trong việc thực hiện ba chức năng chủ yếu: lập pháp, giám sát tối cao và quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước. Những văn kiện của Quốc dân Đại hội Tân Trào và của các nhiệm kỳ Quốc hội đến nay có giá trị quý báu cả về lý luận và thực tiễn, cũng như đã để lại những bài học kinh nghiệm về xây dựng Nhà nước của dân, do dân và vì dân ở nước ta.

Từ 1954, việc biên soạn, xuất bản các văn kiện, tài liệu của Quốc hội, Ban Thường trực Quốc hội đã được quan tâm. Văn kiện Quốc hội hiện này còn chưa hệ thống, đầy đủ, nhiều văn kiện quý báu hiện nằm trong kho lưu trữ quốc gia, hoặc đang thất lạc, tản mát ở nhiều nơi, ở nhiều cơ quan, chưa được sưu tầm, nghiên cứu để xuất bản, nhất là các văn kiện của thời kỳ Quốc dân Đại hội Tân Trào và một số khóa Quốc hội tiếp theo.

Năm 2004, Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa XI đã ra Nghị quyết số 732/NQ-UBTVQH 11 ngày 06-10-2004, về việc xuất bản VKQHTT, bắt đầu từ Quốc dân Đại hội Tân Trào. Đây là lần đầu tiên, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội quyết định xuất bản bộ sách lớn VKQHTT một cách tương đối đầy đủ và hệ thống về các VKQH kể từ khi thành lập đến năm 2005.

Mục đích của việc xuất bản VKQHTT nhằm góp phần phản ánh một cách khách quan, trung thực quá trình tổ chức và hoạt động của Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội từ năm 1946, phản ánh quá trình xây dựng và phát triển của Nhà nước ta; cung cấp những tư liệu lịch sử chính xác và có hệ thống cho công tác lý luận, biên soạn lịch sử Quốc hội, tuyên truyền, giáo dục và bồi dưỡng cán bộ, đảng viên và nhân dân, nhất là lớp trẻ về truyền thống của Quốc hội, của Nhà nước ta.

Các tập VKQHTT được xuất bản mang tính liên tục theo trình tự thời gian của các sự kiện lịch sử, từ Quốc dân Đại hội Tân Trào (16-17/8/1945) trở đi, có phân ra từng thời kỳ. Do điều kiện thời gian quá lâu, nhất là trong thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp, để không rơi vào tay giặc, có lúc chúng ta đã phải sơ tán, cất giấu các văn bản, tài liệu của Quốc hội ở nhiều nơi, thậm chí phải tiêu huỷ, nên việc sưu tầm đầy đủ văn bản gặp rất nhiều khó khăn. Mặt khác, các văn bản thời kỳ đầu thường được đánh máy bới loại máy chữ cơ không có dấu, hoặc chỉ được in thạch, hoặc là bản viết tay, chữ rất mờ, nên việc xác minh, thẩm định, phục hồi nội dung theo đúng bản gốc là công việc hết sức khó khăn, phức tạp. Trong hoàn cảnh ấy, công tác sưu tầm, tuyển chọn bản thảo đòi hỏi tốn rất nhiều công sức, trí tuệ, bảo đảm nguyên tắc trung thành với bản gốc. Hơn nữa, trong một số tài liệu có sử dụng từ ngữ quen dùng ở thời kỳ đó, nay không còn phù hợp, hay có những từ ngữ mà nghĩa của nó đả thay đổi, một số từ gốc tiếng nước ngoài được phiên âm Hán - Việt, nay không dùng nữa thì vẫn được giữ nguyên theo bản gốc, nhưng có chú thích theo nghĩa thông dụng hiện nay, hoặc phiên âm mới. Ở cuối mỗi tập VKQHTT có kèm bản chú thích về một số sự kiện và bản chỉ dẫn về tên người.

VKQHTT là sản phẩm thể hiện trí tuệ, công sức của Quốc hội và đồng bào cả nước, sẽ là cơ sở phục vụ tốt cho công tác nghiên cứu lý luận, có tác dụng giáo dục, bồi dưỡng cán bộ, đảng viên và nhân dân, nhất là thế hệ trẻ về truyền thống tốt đẹp của Quốc hội.

Tài liệu tham khảo

1. Văn phòng Quốc hội, Lịch sử Quốc hội Việt Nam, tập 1 (1946-1960), Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 1994.
2. Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Văn kiện Quốc hội toàn tập, tập 1, Nxb Chính trị quốc gia, 2006.
3. Cổng thông tin điện tử Quốc hội Việt Nam https://quochoi.vn/Pages/default.aspx
4. 60 năm Quốc hội Việt Nam, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 2005.
5. Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Văn kiện Quốc hội toàn tập, tập 9, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2014.