Cổng chính cung An Định

Nguồn: Phan Thanh Bình

Chụp năm 2017

Cung An Định nguyên là phủ An Định, một công trình kiến trúc bằng gỗ được xây dựng vào năm 1902, dùng làm nơi ăn ở riêng cho hoàng tử Nguyễn Phúc Bửu Đảo khi 18 tuổi. Sau khi lên ngôi lấy niên hiệu là Khải Định, nhà vua cho mở rộng và chỉnh trang lại khuôn viên, cải tạo và xây dựng thêm một số công trình vào những năm 1917-1918, rồi đổi danh xưng phủ thành cung. Dưới thời Bảo Đại, cung An Định như một biệt cung tráng lệ, khi thoái vị nhà vua và toàn gia đình về ở tại đây.

Tam quan của cung An Định trang trí đậm đặc chất phương Đông, nổi bật là hình tượng các linh thú, hoa lá, nền hoa văn hình học bằng khảm sành sứ được cắt gọt tỉ mỉ. Hình tượng rồng phụng là một tổ hợp của nhiều nhịp điệu do chính cấu trúc kiến trúc quy định với thân hình được gắn những vảy xanh trắng, đuôi là dải vân xoắn đa sắc, xung quanh là những ô hộc trang trí tứ thời với những sắc màu lục lam, cam tím. Trên các trụ biểu là các bầu pháp lam bằng nề vữa khảm sứ lam trắng. Tại vòm cửa có đôi phụng chầu cuốn thư được trang trí tỉ mỉ theo gam màu lam trắng kết hợp với những hoa văn mây lửa màu xanh lục. Tất cả tạo nên một tổng thể hài hòa trong gam màu chủ đạo là xanh lạnh tạo ra một cảm giác nhẹ nhàng, thanh nhã về màu sắc và sự tương xứng của một công trình quan trọng của cung đình.

Ngày nay tại nội thất của cung còn lưu giữ bộ tranh tường quý giá vẽ về các lăng tẩm thời Nguyễn, nơi đây những đồ dùng, vật dụng hoàng cung và không gian trang trí ảnh hưởng đậm nét phong cách Rococo Pháp thế kỷ XVIII – XIX và cùng với nghệ thuật trang trí ở cổng tam quan cung An Định, đã tạo ra một trong những đỉnh cao của nghệ thuật trang trí thời Nguyễn.