Nhà xuất bản Công an nhân dân (tiếng Anh:The People’s Police Publishing House), đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc Tổng cục Xây dựng lực lượng Công an nhân dân, Bộ Công an, được thành lập ngày 10.02.1981 theo Quyết định số 03- QĐ/ BNV trực thuộc Bộ trưởng Bộ Nội vụ, nay là Bộ Công an, căn cứ Quyết định số 153/VHTT- QĐ ngày 25.11.1980 của Bộ Văn hóa và Thông tin về việc cho phép thành lập Nhà xuất bản Công an nhân dân. Đây là Nhà xuất bản được tổ chức theo mô hình đơn vị sự nghiệp, có trụ sở tại 92 Nguyễn Du, quận Đống Đa, thành phố Hà Nội.

Tổ chức bộ máy và biên chế của Nhà xuất bản Công an nhân dân (NXBCAND) gồm: Ban Giám đốc NXBCAND gồm Giám đốc (Giám đốc có thể kiêm Tổng biên tập) và Phó Giám đốc, Phó Tổng biên tập với các đơn vị trực thuộc. NXBCAND có các đơn vị: Phòng sáng tác; Phòng Tổng hợp; Ban biên tập sách Chính trị - nghiệp vụ; Ban biên tập sách Văn học; Phòng Kế hoạch sản xuất, in và phát hành; Chi nhánh tại Thành phố Hồ Chí Minh. NXBCAND đảm nhiệm hầu hết các sách lưu hành nội bộ trong ngành công an và sách về đề tài an ninh, trật tự phát hành rộng rãi ra ngoài xã hội, phục vụ cả cán bộ chiến sĩ công an và nhân dân.

Quyết định số 03-QĐ/ BNV ngày 10.02.1981 của Bộ trưởng Bộ Nội vụ, nay là Bộ Công an và Quyết định số 4742/QĐ-BCA ngày 24 tháng 12 năm 2009 của Bộ trưởng Bộ Công an quy định về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và tổ chức bộ máy của NXBCAND, NXB có các chức năng, nhiệm vụ như sau:

a) Xuất bản sách về đề tài an ninh quốc gia và trật tự an toàn xã hội (kể cả thể loại văn học và các đề tài khác) theo đường lối của Đảng và pháp luật của Nhà nước để tuyên truyền, giáo dục, hướng dẫn cán bộ, chiến sĩ Công an nhân dân tích cực tham gia vào sự nghiệp bảo vệ an ninh quốc gia và trật tự an toàn xã hội.

b) Xuất bản các loại sách phục vụ cho công tác công an, sách hướng dẫn nghiệp vụ, sách hướng dẫn thi hành pháp luật, sách tổng kết nghiên cứu, tham khảo về nghiệp vụ công tác công an; giáo trình giảng dạy phục vụ cho việc đào tạo, bồi dưỡng cán bộ chiến sĩ công an và những ấn phẩm khác phục vụ công tác theo yêu cầu của các đơn vị, địa phương.

c) Tổ chức công tác biên tập, in, xuất bản, phát hành sách, các ấn phẩm khác theo đúng quy định của Luật Xuất bản, quy định của Ban Tư tưởng văn hóa Trung ương, Bộ Thông tin và Truyền thông và Bộ trưởng Bộ Công an. Tham gia các hoạt động văn hóa, tuyên truyền của Nhà nước, Bộ Công an theo sự chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ Công an và Tổng cục trưởng Tổng cục Xây dựng lực lượng Công an nhân dân.

d) Bồi dưỡng nghiệp vụ công tác cho cán bộ, chiến sĩ Nhà xuất bản Công an nhân dân, tổ chức đội ngũ cộng tác viên và quan hệ với các cơ quan đơn vị chức năng trong và ngoài ngành để thực hiện nhiệm vụ công tác được giao.

e) Thực hiện kế hoạch hợp tác quốc tế về công tác xuất bản theo quy định của Bộ trưởng Bộ Công an.

g) Tổ chức thực hiện công tác xây dựng Đảng, xây dựng lực lượng, hậu cần, quản lí tài chính, tài sản, phương tiện của Nhà xuất bản Công an nhân dân theo quy định của Nhà nước và Bộ Công an.

h) Làm những nhiệm vụ khác thuộc chức năng của Nhà xuất bản Công an nhân dân do Tổng cục trưởng Tổng cục Xây dựng lực lượng Công an nhân dân giao.

Trong quá trình xây dựng và phát triển, NXBCAND luôn coi trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ toàn diện, cả chính trị và chuyên môn, trong đó chú trọng bồi dưỡng nghiệp vụ công an cho cán bộ chiến sĩ tuyển dụng từ ngoài ngành vào NXB nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của nhiệm vụ chính trị và chức danh, tiêu chuẩn nghiệp vụ yêu cầu. Từ nhiều năm nay, NXBCAND đã xây dựng và thực hiện kế hoạch dài hạn với sự cộng tác tích cực, hiệu quả của lực lượng cộng tác viên trong và ngoài ngành. Nhà xuất bản ngày càng phát triển, xứng đáng là một cơ quan xuất bản chuyên ngành về công tác an ninh trật tự.

Qua 39 năm hoạt động, NXBCAND đã có một đội ngũ cán bộ có trình độ tương đối đồng đều, phần lớn có trình độ đại học (75,7%) trên đại học (21,6%) và đã được đào tạo qua các lớp chuyên ngành, trong đó có 4 cán bộ là hội viện Hội Nhà văn Việt Nam.

Năng lực sản xuất phát triển, số lượng và chất lượng sách hàng năm được nâng cao, kịp thời cung cấp nhiều ấn phẩm văn hóa, sách cho cán bộ, chiến sĩ công an và bạn đọc cả nước, góp phần vào sự phát triển của ngành và sự nghiệp xuất bản chung của đất nước. Quá trình hình thành và phát triển của NXBCAND trải qua các giai đoạn:

Giai đoạn từ năm 1981 đến 1986: NXBCAND đã xuất bản được một trăm mười ba đầu sách, với chín trăm chín mươi ba nghìn tám trăm hai mươi bốn bản in, ba trăm ba mươi lăm triệu bảy trăm chín mươi ba trang in. Nhìn chung các ấn phẩm xuất bản trong thời kỳ này là những ấn phẩm hết sức quý giá; là những ấn phẩm tinh thần để tuyên truyền phổ biến các chủ trương, quan điểm của Đảng, pháp luật của Nhà nước và Chỉ thị, Nghị quyết của ngành; cung cấp kiến thức văn hóa, văn nghệ của Đảng cho cán bộ chiến sĩ trong và ngoài lực lượng Công an nhân dân, góp phần đắc lực vào sự nghiệp bảo vệ an ninh quốc gia và giữ gìn an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội.

Giai đoạn mười năm Đổi mới từ năm 1986 đến 1996: NXBCAND đã khẳng định được vị trí của mình trong lòng bạn đọc, góp phần tuyên truyền có hiệu quả mọi chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật Nhà nước và các Chỉ thị, Nghị quyết của ngành, đảm bảo hiệu quả kinh tế thiết thực. Trong thời gian này NXBCAND đã xuất bản được sáu trăm bảy mươi tám đầu sách với năm triệu sáu trăm ba mươi hai nghìn một trăm hai mươi sáu bản in, hơn năm trăm mười ba triệu trang in. Các ấn phẩm xuất bản đều đúng định hướng, không có ấn phẩm nào vi phạm, bị bạn đọc phê phán, cơ quan quản lí nhắc nhở.

Giai đoạn từ năm 1996 đến 2000: NXBCAND ngoài việc tiếp tục xuất bản các mảng sách phục vụ nhiệm vụ chính trị của mình còn chú trọng đầu tư và phát triển mạnh mảng sách văn học, thu hút được nhiều tác phẩm có giá trị viết về hình ảnh người chiến sĩ Công an nhân dân và quần chúng nhân dân trên mặt trận đấu tranh giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội. Trong giai đoạn này NXBCAND đã xuất bản được bảy trăm ba mươi tư đầu sách với một triệu hai trăm bốn tám nghìn bảy trăm ba mươi bản in, hơn ba trăm sáu mốt triệu trang in, đạt 130% kế hoạch đề ra.

Giai đoạn từ năm 2001 đến 2005: NXBCAND tiếp tục phát huy những thành tích đã đạt được đi đôi với việc điều chỉnh các hoạt động và tổ chức xuất bản cho phù hợp với tình hình, tập trung nâng cao chất lượng các ấn phẩm, nâng cao hiệu quả kinh tế, phục vụ kịp thời nhiệm vụ chính trị của ngành. Thời gian này NXBCAND đã xuất bản được một nghìn sáu trăm chín bảy đầu sách với hơn bốn triệu bốn trăm nghìn bản in, gần bảy trăm chín mốt triệu trang in, đạt 170% kế hoạch đề ra.

Giai đoạn từ năm 2006 đến 2011: Đây là giai đoạn NXBCAND gặp nhiều khó khăn, nhưng Đảng ủy và Ban Giám đố NXB đã lãnh đạo các đơn vị trực thuộc khắc phục khó khăn để vượt lên và đã tổ chức xuất bản được nhiều tác phẩm có nội dung phong phú, chất lượng tốt, đúng định hướng, đáp ứng yêu cầu của nhiệm vụ chính trị và nhu cầu của bạn đọc trong và ngoài lực lượng Công an nhân dân. Ngoài ra NXBCAND đã xuất bản được nhiều tác phẩm văn học có giá trị phục vụ bạn đọc trong và ngoài ngành. Trong bảy năm qua Nhà xuất bản Công an nhân dân đã xuất bản được hai nghìn bảy trăm đầu sách với hơn sáu triệu bảy trăm nghìn bản in, hơn một tỷ bốn trăm triệu trang in.

NXBCAND còn được lãnh đạo Tổng cục xây dựng lực lượng Công an nhân dân và lãnh đạo Bộ Công an tin tưởng giao nhiệm vụ phối hợp với Hội Nhà văn Việt Nam tổ chức các cuộc thi viết tiểu thuyết, truyện và kí về đề tài “Vì an ninh Tổ quốc và bình yên cuộc sống”.

NXBCAND đã được tặng thưởng: Huân chương Chiến công hạng Ba (2001); Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhì (2005); Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhất (2012); Huân chương Lao động hạng Ba (2016); và nhiều Cờ thi đua xuất sắc của Bộ Công an, Bộ Văn hóa Thông tin; nhiều Bằng khen của Bộ Công an và Ban Tuyên giáo Trung ương.

Tài liệu tham khảo

1. Đinh Xuân Dũng, Ngô Trần Ái (Đồng chủ biên):Các nhà xuất bản Việt Nam đương đại. Nxb Giáo Dục. Hà Nội, 2013, 2013.
2. NXBCAND: Nhà xuất bản Công an nhân dân - 30 năm - một chặng đường (1981 - 2011). Nxb CAND. HN, 2011.
3. NXBCAND: Nhà xuất bản Công an nhân dân - 35 năm (1981 - 2016) xây dựng và trưởng thành. Nxb CAND. HN, 2016.
4. Nhiều tác giả: Xuất bản Việt Nam trong bối cảnh kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế, Nxb Thời Đại. HN, 2012.