Quan trắc địa kỹ thuật là phép đo đạc theo thời gian các thông số kết quả của mối tương tác giữa các hợp phần của môi trường địa chất với các tác động tự nhiên và kỹ thuật. Tập hợp các phép đo trong một công trình địa kỹ thuật phục vụ một mục tiêu xác định được gọi là một hệ thống quan trắc địa kỹ thuật . Công nghê lựa chọn và lắp đặt các thiết bị quan trắc địa kỹ thuật cũng được xem là một thành phần của quan trắc địa kỹ thuật. Hiện nay, quan trắc địa kỹ thuật là công tác bắt buộc đối với các công trình địa kỹ thuật.
Mục đích của công tác quan trắc địa kỹ thuật là kiểm tra các dự báo của thiết kế địa kỹ thuật, đánh giá chất lượng thi công địa kỹ thuật, cảnh báo sự phát sinh và phát triển các tai biến địa kỹ thuật trong quá trình thi công và khai thác các công trình địa kỹ thuật và tạo cơ sở khoa học cho hiệu chỉnh các mô hình số cũng như các thông số đầu vào trong các tính toán dự báo địa kỹ thuật (phép phân tích ngược trong địa kỹ thuật).
Hai giá trị cơ bản của thông số quan trắc địa kỹ thuật là các giá trị tức thời ở một thời điểm xác định và tốc độ biến đổi giá trị quan trắc trong một khoảng thời gian theo dõi đo đạc được gọi là chu kỳ quan trắc. Tồn tại một giá trị được gọi là ngưỡng của hai giá trị này cho phép cảnh báo phát sinh, phát triển tai biến địa kỹ thuật.
Phương án quan trắc địa kỹ thuật là văn bản thể hiện cơ sở khoa học cho một kế hoạch quan trắc địa kỹ thuật bao gồm: mục đích quan trắc, các thông số quan trắc, các thiết bị và đặc điểm lắp đặt thiết bị, quy cách bố trí các thiết bị quan trắc, thời gian quan trắc, phương thức lấy số liệu và phương pháp xử lý số liệu quan trắc.
Các phép đo trong quan trắc địa kỹ thuật bao gồm: đo chuyển vị (đứng, ngang), đo áp lực (áp lực nước lỗ rỗng, áp lực đất) và đo biến dạng. Tương ứng với các phép đo đã phát triển các công nghệ đo, bao gồm: công nghệ đo chuyển vị (bàn đo lún, cảm biến đo lún, máy đo chuyển vị ngang,...), công nghệ đo áp lực (giếng đo mực nước, cảm biến đo áp lực nước lỗ rỗng, cảm biến đo áp lực,...), công nghệ đo biến dạng (các cảm biến do biến dạng,...).
Tài liệu tham khảo[sửa]
- Geotechnical investigation and testing-geotechnical monitoring by field instrumentation, ISO 18674-1: 2015.
