|
|
(Không hiển thị 7 phiên bản của cùng người dùng ở giữa) |
Dòng 1: |
Dòng 1: |
− | '''Jerusalem''' là thành thị quốc tế hóa hiện phân quyền kiểm soát cho hai quốc gia [[Yisrael|Yisra'el]] và [[Filastin|Filasṭīn]]. Ngay từ cổ đại, thành phố được coi là thánh địa của chư giáo [[Avraham]], nên đến nay vẫn là tụ điểm tranh chấp phức tạp nhất thế giới.
| + | #đổi[[Yerushaláyim]] |
− | ==Nguyên tự==
| |
− | Theo truyền thống, địa danh Jerusalem có nhiều lối kí âm trong ngữ hệ [[Canaan]], nhưng đều khởi phát từ tên vị thần [[Shalim]], mà người [[Do Thái]] hiện đại tái diễn giải là "hòa bình" (shalom). Hiện có mấy cách kí âm phổ dụng nhất :
| |
− | * [[Tiếng Latin]] : Hierosolyma
| |
− | * [[Tiếng Hi Lạp]] : Ιερουσαλήμ (Hierousalēm)
| |
− | * [[Tiếng Arab]] : أْوْرْسَـالِـم (Ūrsālim), القُدس (Al-Quds / thánh địa)
| |
− | * [[Tiếng Hebrew]] : ירושלים (Yerushaláyim)
| |
− | * [[Tiếng Anh]] : Jerusalem
| |
− | ==Lịch sử==
| |
− | Từ 4500-3500 năm trước [[Công lịch]], Jerusalem đã sớm nằm trong những địa điểm tụ cư hệ trọng nhất [[thế giới]]. Thành phố được người [[Cổ Ai Cập]] và các thị tộc [[Canaan]] thay nhau chiếm cứ rồi dựng bằng những đá tảng lớn.
| |
− | | |
− | Bắt đầu từ triều đại [[David]] (1000 năm trước [[Công lịch]]), Jerusalem làm thủ phủ của các quốc gia [[Do Thái giáo]]. Nhìn chung, Jerusalem trở nên trọng yếu nhờ địa thế đồng bằng cho phép phát triển thương nghiệp tới cực đại.
| |
− | | |
− | Sau thời gian dài bị [[dế quốc La Mã]] đô hộ, Jerusalem lại nổi lên là trung tâm của các tín ngưỡng khởi phát từ [[Avraham]], nên càng dễ thành chiến địa của nhiều thế lực ven bờ [[Địa Trung Hải]].
| |
− | | |
− | Tình hình chỉ lắng dần trong thời [[Đế quốc Osmānīye]] thống trị, rồi tới [[Đế quốc Anh]] bảo hộ.
| |
− | | |
− | Giai đoạn 1948 - 1967, địa bàn Jerusalem được phân cho hai chính thể [[Yisrael|Yisra'el]] và [[Al-ʾUrdunn]]. Hai quốc gia này liên tục giao tranh để chiếm quyền kiểm soát từng phần đến toàn diện tích thành phố.
| |
− | | |
− | Kể từ [[thập niên 1970]], [[Al-ʾUrdunn]] nhượng hoàn toàn Tây ngạn sông Al-Urdun và Tử Hải cho chính thể [[Filastin|Filasṭīn]]. Tới nay, cả [[Yisrael|Yisra'el]] và [[Filastin|Filasṭīn]] đều tuyên bố Jerusalem là thủ đô hòng tận dụng ưu thế của thành thị ngàn năm này.
| |
− | ==Xem thêm==
| |
− | * [[YHWH]]
| |
− | ==Tham khảo==
| |
− | {{reflist|4}}
| |
− | [[Thể loại:Trung Đông]]
| |