Ý thức hệ hoặc ý thức hình thái (Ἰδεολογία, Ideologia, 意識型態, 意理) là giá trị quan về đạo đức được kiến tạo cho thiết chế chính trị và xã hội. Thông thường, khái niệm này phải kèm yếu tố thực dụng.