Lao động và công đoàn (E.Labor and Trade Unions Magazine) tạp chí, cơ quan ngôn luận của Tổng Liên đoàn Lao động Việt nam, trụ sở tại số nhà 175, Giảng Võ, quận Đống Đa, Hà Nội.
Những năm 1925 - 1928, dưới sự lãnh đạo của Việt Nam Thanh niên Cách mạngĐồng chí Hội, phong trào “Vô sản hóa” đã thâm nhập sâu rộng vào trong các nhà máy, xí nghiệp, hầm lò để tuyên truyền, vận động công nhân tích cực tham gia phong trào đấu tranh. Sự ra đời của Chi bộ Cộng sản đầu tiên (3.1929), đặc biệt sự ra đời của Đông Dương Cộng sản Đảng (6.1929) là kết quả của quá trình vận động, tổ chức công nhân mà Nguyễn Đức Cảnh là một trong những sáng lập viên và giữ vai trò quan trọng. Trên cương vị là Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương lâm thời, Nguyễn Đức Cảnh được Trung ương Đảng lâm thời phân công phụ trách công tác vận động công nhân.
Để đáp ứng yêu cầu cấp thiết của công tác vận động công nhân và tăng cường sức mạnh cho tổ chức Công hội đỏ, Ban chấp hành Trung ương lâm thời Đông Dương Cộng sản Đảng quyết định triệu tập đại hội thành lập Tổng Công hội Đỏ Bắc Kỳ (tổ chức tiền thân của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam ngày nay) vào ngày 28 tháng 7 năm 1929. Đại hội đã bầu đồng chí Nguyễn Đức Cảnh là người đứng đầu Ban Chấp hành lâm thời Tổng Công hội Đỏ Bắc Kỳ. Ngoài ra, Đại hội còn quyết định xuất bản tờ Lao động làm cơ quan thông tin tuyên truyền và tạp chí Công hội đỏ làm cơ quan lý luận truyền bá quan điểm, chủ trương của Công hội Đỏ trong giai cấp công nhân.
Ngày 01 tháng 10 năm 1929, dưới sự chỉ đạo của Nguyễn Đức Cảnh, tạp chí Công hội Đỏ (tiền thân của tạp chí Lao động và Công đoàn ngày nay) đã xuất bản số đầu tiên. Nguyễn Đức Cảnh đồng thời cũng là chủ bút đầu tiên của tạp chí. Trong bài tuyên cáo, số đầu tiên của Công hội Đỏ, Nguyễn Đức Cảnh viết: "Vô sản giai cấp phải có báo chí của vô sản giai cấp", rồi giải thích thêm: “Tạp chí là cơ quan huấn luyện cho hội viên”. Tôn chỉ mục đích của tạp chí là “Cơ quan truyền bá lý luận của Công hội Đỏ trong giai cấp công nhân Việt Nam”. Mặc dù chỉ xuất bản trong thời gian ngắn (hiện mới chỉ tìm được hai số đầu), song tạp chí Công hội đỏ đã khẳng định là cơ quan lý luận, thông tin, nghiệp vụ của tổ chức Công hội.
Năm 1969, đồng chí Hoàng Quốc Việt - Chủ tịch Tổng Công đoàn nhận thấy tổ chức công đoàn cần thiết phải có một tờ tạp chí lý luận của mình để đi sâu nghiên cứu và bồi dưỡng lý luận chủ nghĩa Mac-Lênin về công nhân và công đoàn, đồng thời hướng dẫn, trao đổi nghiệp vụ công tác công đoàn. Đồng chí đã thuyết phục Đảng đoàn, Ban thư ký Tổng Công đoàn cho xuất bản cuốn tạp chí tiếp nối tạp chí Công hội Đỏ. Tôn chỉ mục đích của tạp chí được xác định là “Cơ quan nghiên cứu và hướng dẫn công tác của Tổng Công đoàn”. Ngày 03 tháng 01 năm 1970, tạp chí Công đoàn chính thức được xuất bản theo giấy phép do Phó Thủ tướng cấp và phát hành đến khắp các cơ sở Công đoàn cả nước. Đồng chí Hoàng Quốc Việt giữ vai trò Chủ nhiệm, trực tiếp chỉ đạo xuất bản, phát hành tạp chí Công đoàn đến năm 1972.
Ngày 28 tháng 3 năm 1993, Ban Thư ký Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam quyết định đổi tên tạp chí Công đoàn thành tạp chí Lao động và Công đoàn (LĐ&CĐ) như ngày nay, với chức năng nhiệm vụ tuyên truyền đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, các chỉ thị, nghị quyết của Tổ chức Công đoàn; nghiên cứu lý luận, tổng kết thực tiễn về giai cấp công nhân và tổ chức Công đoàn; trao đổi kinh nghiệm hoạt động và nghiệp vụ công tác Công đoàn; nêu gương các điển hình tiên tiến trong phong trào công nhân và trong hoạt động Công đoàn; giải đáp chính sách pháp luật liên quan đến nghĩa vụ, quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của đoàn viên, công nhân viên chức lao động. Ngày 02/9/2019, tạp chí LĐ&CĐđiện tử (tên miền làcuocsonganoan.vn) ra đời.
Tạp chí LĐ&CĐ đã được trao tặng Huân chương Lao động hạng Nhất vào năm 1995. Hiện tại, tạp chí có trụ sở tại Hà Nội và Văn phòng đại diện miền Nam tại TP. Hồ Chí Minh, Văn phòng đại diện miền Trung - Tây Nguyên tại thành phố Đà Nẵng.
Tài liệu tham khảo[sửa]
1 Cổng thông tin điện tử Công đoàn Việt Nam http://www.congdoan.vn/gioi-thieu/lich-su-cdvn-489
2 “Tạp chí Lao động và Công đoàn kỷ niệm 90 năm ngày ra số báo đầu tiên” http://www.congdoan.vn/tin-tuc/hoat-dong-cong-doan-3569/tap-chi-lao-dong-va-cong-doan-ky-niem-90-nam-ngay-ra-so-bao-dau-tien-421294.tld
3 “Tạp chí Lao động và Công đoàn: Tổ chức Kỷ niệm 85 năm ngày xuất bản và Tọa đàm Nâng cao chất lượng Tạp chí Lao động và Công đoàn trong tình hình mới” http://www.moit.gov.vn/tin-chi-tiet/-/chi-tiet/tap-chi-lao-%C4%91ong-va-cong-%C4%91oan-to-chuc-ky-niem-85-nam-ngay-xuat-ban-va-toa-%C4%91am-nang-cao-chat-luong-tap-chi-lao-%C4%91ong-va-cong-%C4%91oan-trong-tinh-hinh-moi-103876-14.html
