(Automatic Control Systems)

Hệ thống điều khiển tự động là hệ thống mà máy móc tự khống chế máy móc làm việc tuân thủ theo những mục đích đã được xác định trước, hay nói một cách khác là hệ thống mà trong quá trình hoạt động của hệ thống không có sự tham gia của con người.

Cấu trúc cơ bản của một hệ thống điều khiển tự động được biểu diễn ở hình 1:

Cấu trúc cơ bản của một hệ thống điều khiển quá trình

Các thiết bị trong một hệ thống đi từ trái qua phải bao gồm: khối cộng, bộ điều khiển, thiết bị chấp hành, đối tượng, thiết bị cảm biến.

Theo chức năng, hệ thống điều khiển được biểu diễn theo hình 2:

Sơ đồ chức năng hệ thống điều khiển tự động

Các tín hiệu:

Tín hiệu chủ đạo (tín hiệu đặt, tín hiệu mẫu): tín hiệu bắt buộc đầu ra của hệ thống phải đạt được (hoặc phải bám theo tín hiệu này). Tín hiệu này được đưa vào đầu vào của hệ thống điều khiển qua khối cộng.

Tín hiệu nhiễu: những tín hiệu không mong muốn tác động vào hệ thống. Nhiễu có thể tác động vào đầu vào và đầu ra của đối tượng điều khiển. Nhiễu chia làm hai loại: nhiều đo được và không đo được. Các tín hiệu nhiễu không xác định được còn gọi là tín hiệu ngẫu nhiên.

Tín hiệu sai lệch: hiệu giữa tín hiệu chủ đạo và tín hiệu ra của đối tượng điều khiển. Tín hiệu sai lệch lấy từ đầu ra của khối cộng.

Tín hiệu điều khiển: được tính toán từ bộ điều khiển dựa trên tín hiệu sai lệch ở đầu vào của bộ điều khiển và được đưa vào đầu vào của đối tượng điều khiển.

Tín hiệu ra (tín hiệu được điều khiển): tín hiệu cần được duy trì đúng bằng hoặc bám theo tín hiệu chủ đạo.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

https://www.britannica.com/technology/control-system

Norman S. Nis, Control Systems Engineering, 6th edition, John Wiley & Sons Publishing company, 2010

Phạm Công Ngô, Lý Thuyết Điều Khiển Tự Động, NXB Khoa học và kỹ thuật, 2005