Dị tính là một xu hướng tính dục phổ biến trong xã hội, thể hiện ở sự hấp dẫn về mặt cảm xúc hoặc tình dục với người khác giới. Dị tính là sự hấp dẫn lãng mạn, hấp dẫn tình dục hoặc hành vi tình dục giữa những người khác giới tính. Cùng với lưỡng tính và đồng tính luyến ái, dị tính là một trong ba loại khuynh hướng tình dục chính của con người. Tình dục khác giới trải qua ham muốn tình dục trong mối quan hệ với các thành viên khác giới. Điều này trái ngược với những người đồng tính luyến ái, nơi đối tượng của ham muốn tình dục là một thành viên trong giới tính của chính mình.
Thuật ngữ dị tính xuất hiện từ thế kỷ XIX, nhưng không được sử dụng rộng rãi và được sử dụng rộng rãi hơn từ đầu năm 1920 để chỉ sự biểu hiện của đam mê tình dục với một trong những người khác giới, những người tình dục bình thường.
Trong lịch sử tâm lý học, dị tính đơn giản được coi là một hình thức quan hệ tình dục bình thường và tự nhiên. Có rất nhiều nghiên cứu tâm lý về những người dị tính, nhưng hầu hết đều coi họ là những con người bình thường và ít chú ý đến những quan hệ thân mật cụ thể về dị tính của họ. Cho đến nay, việc nghiên cứu về dị tính tồn tại rộng rãi như một nhánh nghiên cứu về các xu hướng giới tính (các nghiên cứu về đồng tính nữ và đồng tính nam, song tính thường gắn với điều kiện lấy những người dị tính làm nhóm đối chứng).
Hầu hết các nhà nghiên cứu tin rằng trẻ em bắt đầu nhận thấy sự khác biệt về thể chất giữa nam và nữ vào khoảng hai tuổi. Khi trẻ lớn lên, chúng học về vai trò giới tính và sự khác biệt giới tính bằng cách quan sát cha mẹ và những người lớn khác, bao gồm giáo viên, người chăm sóc trẻ em và từ trải nghiệm chơi và thái độ và hành vi của các bạn cùng lứa tuổi và sự nhận dạng giới trở nên vững chắc, tức là cậu bé hiểu rằng mình là con trai và nghĩ mình là con trai.
Nghiên cứu tập trung vào phân tích dị tính nhiều hơn bắt đầu vào đầu những năm 1990, do các nhà tâm lý học nữ quyền đồng tính nữ Anh thực hiện. Họ đã xem xét kỹ lưỡng các câu hỏi truyền thống về các vấn đề “lệch lạc” tình dục. Hầu hết những nghiên cứu này sử dụng các phương pháp định tính.
Các nghiên cứu về dị tính chủ yếu quan tâm đến một số vấn đề như:
- Các vấn đề tâm lý của phụ nữ liên quan đến hành vi dị tính (hành vi bạo lực đối với phụ nữ trong hôn nhân và cưỡng dâm trẻ em gái).
- Sự hình thành của dị tính: dữ liệu tự báo cáo chỉ ra rằng một số người dị tính cảm nhận tình dục của họ là bền vững về mặt sinh học, trong khi những người khác mô tả nó như một danh tính mặc định được hình thành trong quá trình xã hội hóa và những người khác nữa cho đó là “sự lựa chọn” của cá nhân. Các phương pháp tiếp cận dựa trên sự tiến hóa và sinh học nhấn mạnh tầm quan trọng của các yếu tố di truyền và nội tiết tố trước khi sinh trong nhận dạng giới tính. Trong khi đó, tâm lý học nữ quyền đã đề xuất ý tưởng về tình dục khác giới bắt buộc.
- Mối quan hệ giữa tính dục và bối cảnh lịch sử - xã hội: các nhà kiến tạo xã hội và các nhà hậu hiện đại cho rằng các phạm trù dị tính và đồng tính đều là sản phẩm của bối cảnh lịch sử, văn hóa và chính trị cụ thể. Các thuật ngữ chỉ xu hướng tính dục đồng giới (ví dụ: đồng tính nữ, đồng tính nam) không được sử dụng phổ biến cho đến trước nửa sau của thế kỷ XIX. Thuật ngữ dị tính như một cái nhãn nhận dạng những cá nhân bị thu hút bởi một giới tính khác với giới tính của họ đã không được đặt ra cho đến những năm 1990, khi W.A. Newman Dorland sử dụng nó trong Từ điển Y khoa minh họa. Các nhà sử học gợi ý rằng trước khi phát minh ra các thuật ngữ như vậy, những người thực hiện các hoạt động tình dục đồng giới không có ngụ ý cụ thể về danh tính, không có ý tưởng rằng tình dục là một động lực bên trong, cần thiết hoặc là xu hướng dựa vào đó có thể xác định danh tính.
Tài liệu tham khảo
- Laumann, E. O., Gagnon, J. H., Michael, R. T., & Michaels, S., The social organization of sexuality: Sexual practices in the United States, Chicago: University of Chicago Press, 1994.
- Katz, Jonathan Ned, The Invention of Heterosexuality, New York, NY: Dutton (Penguin Books), ISBN 0-525-93845-1, 1995, pp. 92.
- Alan E. Kazdin (Editor in chief), Encyclopedia of Psychology, American Psychological Association, Oxford University Press, Vol. 8, 2000.
- Balthazart, Jacques, The Biology of Homosexuality, Oxford University Press, ISBN 97801998 38820, 2012.
- Bailey, J. Michael; Vasey, Paul; Diamond, Lisa; Breedlove, S. Marc; Vilain, Eric; Epprecht, Marc, Sexual Orientation, Controversy, and Science, Psychological Science in the Public Interest,17 (2), doi: 10.1177/1529100616637616, PMID 27113562, 2016, pp. 45 - 101.
