Sửa đổi Brom

{{mới}}
{{infobox element
|name=Brom
|ipa=[[IPA|<span title="'b' trong 'bò'">ɓ</span><span title="'r' trong 'rau'">ɹ</span><span title="'ô' trong 'ôm'">o</span><span title="'m' trong 'ôm'">m</span><span title="˧ là thanh điệu không">˧</span><span title="˧ là thanh điệu không">˧</span>]]
|number=35
|symbol=Br
|abundance=
|abundance in earth's crust=
|abundance in oceans=
|abundance in solar system=
|left=[[selen]]
|right=[[krypton]]
|above=[[chlor|Cl]]
|below=[[iod|&nbsp;I&nbsp;]]
|category comment=
|group=17
|period=4
|block=p
|appearance=nâu đỏ
|image name=Bromine_vial_in_acrylic_cube.jpg
|image upright=0.75
|electrons per shell=2, 8, 18, 7
|phase=
|phase comment=
|density gplstp=
|density gpcm3nrt=Br<sub>2</sub>, lỏng: 3,1028
|density gpcm3nrt 2=
|density gpcm3mp=
|melting point prefix=(Br<sub>2</sub>)
|melting point K=265,8
|melting point C=−7,2
|melting point F=19
|sublimation point K=
|sublimation point C=
|sublimation point F=
|boiling point prefix=(Br<sub>2</sub>)
|boiling point K=332,0
|boiling point C=58,8
|boiling point F=137,8
|triple point K=265,90
|triple point kPa=5,8
|triple point ref=<ref name=b92>{{RubberBible92nd|page=4.121}}</ref>
|critical point K=588
|critical point MPa=10,34
|critical point ref=<ref name=b92/>
|heat fusion=(Br<sub>2</sub>) 10,571
|heat fusion 2=
|heat vaporization=(Br<sub>2</sub>) 29,96
|heat capacity=(Br<sub>2</sub>) 75,69
|vapor pressure 1=185
|vapor pressure 10=201
|vapor pressure 100=220
|vapor pressure 1 k=244
|vapor pressure 10 k=276
|vapor pressure 100 k=332
|vapor pressure comment=
|crystal structure=trực thoi
|electronegativity=2.96
|number of ionization energies=3
|ionization energy 1=1139,9
|ionization energy 2=2103
|ionization energy 3=3470
|atomic radius=120
|atomic radius calculated=
|covalent radius=120±3
|Van der Waals radius=185
|magnetic ordering=[[nghịch từ]]
|magnetic ordering ref=<ref>{{cite book |url=https://web.archive.org/web/20110303222309/http://www-d0.fnal.gov/hardware/cal/lvps_info/engineering/elementmagn.pdf|chapter=Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds| editor = Lide, D. R. | title = CRC Handbook of Chemistry and Physics | edition = 86th | location = Boca Raton (FL) | publisher = CRC Press | year = 2005 | isbn = 0-8493-0486-5 }}</ref>
|electrical resistivity=
|electrical resistivity at 0=
|electrical resistivity at 20=7,8&times;10<sup>10</sup>
|thermal conductivity=0,122
|thermal conductivity 2=
|thermal diffusivity=
|thermal expansion=
|thermal expansion at 25=
|speed of sound=206
|speed of sound comment =(ở&nbsp;20&nbsp;°C)
|speed of sound rod at 20=
|speed of sound rod at r.t.=
|magnetic susceptibility= &minus;56,4&times;10<sup>−6</sup>
|magnetic susceptibility ref= <ref>{{Cite book|title=CRC, Handbook of Chemistry and Physics|last=Weast|first=Robert|publisher=Chemical Rubber Company Publishing|year=1984|isbn=0-8493-0464-4|location=Boca Raton, Florida|pages=E110|quote=|via=}}</ref>
|tensile strength=
|Young's modulus=
|Shear modulus=
|Bulk modulus=
|Poisson ratio=
|Mohs hardness=
|Vickers hardness=
|Brinell hardness=
|CAS number=7726-95-6
|isotopes=
{{Infobox element/isotopes stable | mn=79 | sym=Br | na=51% | n=44 |firstlinks=yes}}
{{Infobox element/isotopes stable | mn=81 | sym=Br | na=49% | n=46 |firstlinks=no}}
|isotopes comment=
|discovery and first isolation by=[[Antoine Jérôme Balard]] và [[Carl Jacob Löwig]]
|discovery date=1825
|QID=Q879
}}
'''Brom''' là một [[nguyên tố hóa học]] có ký hiệu là '''Br''' và [[số nguyên tử]] 35. Nó là [[halogen]] nhẹ thứ ba, tồn tại trong điều kiện nhiệt độ phòng và áp suất tiêu chuẩn ở dạng [[chất lỏng]] màu nâu đỏ, luôn bốc hơi chất khí cùng màu. Tính chất hóa lý của nguyên tố này nằm giữa [[chlor]] và [[iod]]. Nguyên tố này lần đầu tiên được phân tách bởi hai nhà hóa học thực hiện độc lập với nhau, là [[Carl Jacob Löwig]] (năm 1825) và [[Antoine Jérôme Balard]] (năm 1826), và tên của nó được đặt theo [[tiếng Hy Lạp cổ]] βρῶμος (''mùi hôi'') với ý nghĩa liên hệ đến mùi vị hắc và khó chịu của nguyên tố này.

Brom nguyên chất có tính phản ứng mạnh và do đó không tồn tại [[nguyên tố tự do|tự do]] trong tự nhiên, mà thường ở dạng tinh thể [[muối (hóa học)|muối khoáng]] halogen không màu, có thể hòa tan được trong nước, tương tự [[muối ăn]]. Brom có rất ít trong [[vỏ Trái đất]], tuy nhiên, do ion brom (Br<sup>−</sup>) dễ dàng hòa tan trong nước, nguyên tố này tích tụ lại ở trong đại dương. Brom thương mại  thường được chiết xuất dễ dàng từ các [[bể nước muối]] tự nhiên, chủ yếu có ở Hoa Kỳ, Israel và Trung Quốc. Tổng khối lượng brom trong các đại dương là vào khoảng một phần ba trăm trữ lượng chlor.

Ở nhiệt độ cao, các [[hợp chất hữu cơ brom]] có thể dễ dàng phân hủy và sinh ra nguyên tử brom tự do. Quá trình này làm dừng các [[phản ứng dây chuyền]] của [[gốc tự do]]. Do vậy, các hợp chất hữu cơ brom được ứng dụng làm [[chất chống cháy]], và hơn một nửa lượng brom được sản xuất trên thế giới mỗi năm được sử dụng cho mục đích này. Theo cơ chế tương tự, tia [[cực tím]] của Mặt trời có thể phân hủy các hợp chất hữu cơ brom bốc hơi ở trong [[khí quyển]], tạo ra các nguyên tử brom tự do, có khả năng làm [[suy giảm ozone]]. Do vậy, việc sử dụng nhiều hợp chất hữu cơ brom — như [[thuốc trừ sâu]] [[methyl bromide]] — đã bị cấm hoặc bị kiểm soát chặt chẽ. Các hợp chất của brom còn được dùng trong [[dung dịch khoan]], [[phim chụp ảnh]], và được dùng như chất trung gian trong các quá trình ứng dụng [[hóa học hữu cơ]].

Việc hấp thụ một lượng lớn muối brom có thể gây ra ngộ độc, do hoạt động của các ion brom hòa tan, gọi là [[hội chứng nhiễm độc brom]]. Tuy nhiên, vai trò sinh học rõ ràng của ion brom và [[acid bromic]] (HOBr) gần đây đã được làm sáng tỏ, và có vẻ như brom là một nguyên tố vi lượng thiết yếu đối với con người. Vai trò của các hợp chất hữu cơ brom có nguồn gốc sinh học đối với đời sống biển, như với tảo biển, đã được biết đến từ lâu. Trong lĩnh vực [[dược phẩm]], ion brom đơn (Br<sup>-</sup>) có tác dụng ức chế hệ thần kinh trung ương và [[Muối (hóa học)|muối]] của brom đã từng là một loại thuốc an thần y tế quan trọng, trước khi bị thay thế bằng thuốc có tác dụng ngắn hạn hơn. Brom vẫn còn được dùng trong thuốc [[chống động kinh]].

==Thông tin tham khảo==
===Tham khảo===
<references/>

[[Thể loại:Brom| ]]